رایانش ابری چیست؟ همان چیزیست که باعث میشود، هیچکس، هیچموقع، هیچجا، هیچگونه کمبودی در سرعت، فضای ذخیرهسازی و یا سایر منابع پردازشی سیستم خود احساس نکند.
فهرست مطالب
رایانش ابری به زبان ساده
میتوان گفت که هدف از رایانش ابری این است که هر انسانی، با هر مقدار بودجهای که دارد، به یک کامپیوتر قدرتمند دسترسی داشته باشد. به گفته ابر آمازون، بزرگترین شرکت ارائه دهنده خدمات ابری در جهان، رایانش ابری به معنای تحویل بر اساس تقاضای منابع فناوری اطلاعات (IT) است. منظور از این جمله این است که هر فرد میتواند به میزان نیازش و در زمان مورد نظرش، منابع کامپیوتری (IT) را از شرکتهای ابری تقاضا کند و آنها را تحویل بگیرد. این یک مزیت بینظیر است. زیرا دیگر نیازی به خرید، مالکیت و نگهداری از کامپیوترها، سرورها و دیتاسنترهای گرانقیمت نیست. حتی دیگر مهم نیست که در کدام نقطه از جهانید و یا چه دستگاهی در دستتان است. فقط با اتصال به اینترنت، بهترین امکانات IT در اختیار شماست.رایانش ابری چیست؟
از اتصال چندین سرور به یکدیگر، یک ابر به وجود میآید. منظور از سرور یک کامپیوتر همواره روشن و متصل به اینترنت است. این سرورها میتوانند در یک شهر و یا در چندین کشور جهان مستقر باشند. اینترنت پل ارتباطی میان آنها و کاربرانشان را برقرار میکند. معمولا یک سرور دارای میزان هارد، CPU ،RAM و… بسیار بالایی است. پس میزان منابع پردازشی موجود در یک ابر، که مجموع چندین سرور است، سر به فلک خواهد کشید. رایانش ابری تمام این منابع را در اختیار کاربران قرار میدهد. به هرکس هر چقدر که لازم دارد، در هر مکانی و با هر وسیلهای که باشد فقط کافیست که کاربر به اینترنت متصل شود و کامپیوتر ساده و ارزان قیمت خود را، در هر نقطه از جهان، تبدیل به یکی از قویترین و سریعترین کامپیوترهای موجود در دنیا کند. بنابراین رایانش ابری یعنی یک فرد عادی بتواند در هر زمانی که نیاز دارد، به سرورهای قدرتمند راه دور متصل شود و از منابع آنها از طریق اینترنت استفاده نماید.مزیتهای رایانش ابری چیست؟
تاکنون مقالات بسیاری در مورد ریز جزئیات رایانش ابری در این وبلاگ منتشر شده است. اما در این مقاله به موضوع کلی رایانش ابری به زبان ساده پرداختهایم. معمولا در تمام آن مقالات قبل، یکی از ویژگیها و مزیتهای رایانش ابری مورد بحث قرار گرفتهاند که در ادامه خلاصه آن مقالات را با یکدیگر مرور خواهیم کرد:1- روش پرداخت در رایانش ابری، به شیوه اقتصادی Pay As You Go است:
آب موجود در یک سد را در نظر بگیرید. مقصد نهایی این آب، منازل مسکونی شهروندان است. حال هر شهروند به میزانی که شیر آب را باز میگذارد، به اداره آب و فاضلاب پول میپردازد. این دقیقا همان شیوه پرداخت به میزان مصرف یا Pay As You Go است. زیرا سدی از منابع پردازشی در دل دیتاسنترها نهفته است و هر کاربر تنها به میزان استفادهاش از آن منابع پول میپردازد. پس از این که کاربر نوع سرویس و میزان منابع پردازشی دلخواه خود را انتخاب کرد، به تعداد ساعاتی که این سیستم مجازی خود را روشن میگذارد، به شرکت رایانش ابری نیز میپردازد. این روش پرداخت مزیتهای بسیاری از جمله جلوگیری از هدررفت منابع مالی، شناخت حدود مصرف و… دارد. برای آشنایی بیشتر با آن، بر روی مقاله Pay As You Go کلیک نمایید.2- با کمک رایانش ابری، دیگر نیازی به خرید و نگهداری از زیرساختهای گرانقیمت نیست:
در مقاله زیرساخت ابری آمده است که این فناوری همان چیزی است که کاربران را از پرداخت هزینههای هر روزه برای خرید، نصب، ارتقاء و نگهداری از نرمافزارها و سختافزارها بینیاز میکند. با توجه به گرانی رو به رشد سختافزار و نرمافزارها، این یک مزیت فوقالعاده است. زیرا دیگر وظیفه آپدیت و نگهداری از زیرساختها بر عهده شرکت ارائه دهنده خدمات ابری است. در نتیجه مشتری فقط در مواقع نیاز، به یک کامپیوتر قدرتمند دسترسی پیدا میکند و پول همان ساعات مصرفش را میپردازد. پس دیگر درگیر نوع سختافزار و شرایط نگهداری از آنها نیست. از طرفی منافع رایانش ابری فقط مختص به مشتریان عادی و دانشجویان نیست. بلکه کارآفرینان و صاحبان کسب و کارها نیز از منافع آن سود میبرند. زیرا دیگر مجبور به تهیه چندین سرور و ایجاد یک دیتاسنتر مجهز نیستند. پس تمام تمرکز شرکت و تیم اجرایی آن معطوف به اهداف شرکت و پیشبرد آنها خواهد بود. و دیگر خبری از هزینههای گزاف برای برق، خنککنندهها، حقوق کارمندان آیتی، ابزارهای مدیریت منابع، ایمن سازی، پشتیبان گیری، حوادث و ارتقا سختافزارها و نرمافزارها نیست. همچنین از آنجایی که در صورت آتشسوزی، سرورها را نمیتوان با آب و یا گازهای معمولی خاموش کرد، باید با گاز گران FM200 از آنها مراقب نمود. پس تهیه زیرساخت سنتی خیلی گران است.3- رایانش ابری با کمک مجازیسازی، محافظ محیط زیست است:
تصور کنید که هر ارگان و شرکتی دیتاسنتر مخصوص به خودش را داشته باشد. مشابه اتفاقی که در سالهای قبل در حال وقوع بود. این به معنای گرمای شدید زمین است! نکته مورد توجه این است که که حدود 70 درصد از منابعی که در یک سرور وجود دارند، هرگز توسط کارمندان یک شرکت مورد استفاده قرار نمیگیرند. این به معنای هدر رفت حجم عظیمی از منابع پردازشی سرورها، روشن ماندن بیهوده آنها و در نتیجه تولید کربن و گرمای زمین خواهد شد. اما رایانش ابری با کمک مجازیسازی، منابع سرورها را میان افراد زیادی از جامعه تقسیم مینماید. این به معنای استفاده بهینه از همهی منابع تا آخرین قطره است. پس دیگر آن 70 درصد منابع بلا استفاده نیز مورد استفاده قرار میگیرند. در نتیجه تعداد دیتاسنترهای خصوصی در جهان کمتر میگردد. برای آشنایی بیشتر مقاله مجازی سازی را بخوانید.4- خدمات رایانش ابری، امنیت فوقالعاده بالایی دارند:
در رایانش ابری چندین سرور پاسخگوی کاربران است. این ویژگی سبب میشود که هیچ دیتایی در آن گم نشود. مگر اینکه خوده کاربر تقاضای حذف آن را داشته باشد. مثلا محل ذخیره سازی دقیق اطلاعات مشخص نیست. یعنی کسی نمیداند که یک عکس در کدام نقطه از دیتاسنترهای یک شرکت رایانش ابری قرار دارد. پس خطر حملات سایبری کم میشود. از آن مهمتر خاصیت بک آپ گیری منظم اطلاعات است. پس در صورتی که یک سرور از کار بیوفتد، سرورهای دیگر بلافاصله جایگزین گشته و مسئولیتهای آن را برعهده میگیرد. از طرفی وجود گذرواژه و نام کاربری سفت و محکم، از دیگر ویژگی های امن ابری است. برای آشنایی بیشتر میتوانید مقالهی امنیت رایانش ابری را مطالعه نمایید. یکی دیگر از مهمترین ویژگیهای دیتاسنترهای ابری این است که در برابر حوادثی همچون آتشسوزی، با گاز گران FM200 از آنها مراقب میشود. تا کمترین آسیب به اطلاعات سرورها برسد.5- رایانش ابری را میتوان به صورت ابر خصوصی، ابر عمومی و ابر هیبریدی پیکربندی نمود:
اینکه چه کسانی قادر به دسترسی به منابع یک سرور باشند، آن را به سه دسته ابر خصوصی ابر عمومی و ابر ترکیبی تبدیل میکند. به عنوان مثال زمانی که یک ارگان خاص، اطلاعات محرمانهای را در دل خود ذخیره میکند، بهتر است که به ابر خصوصی روی آورد. برای شناخت جزئیات آن، اینجا کلیک نمایید. حال آنکه ابر عمومی مصداق بارز همان رایانش ابری است. یعنی تمام افراد جامعه، با ایجاد حساب کاربری، میتوانند از منابع سرورها استفاده نمایند. برای جزئیات بیشتر، اینجا کلیک نمایید. ابر ترکیبی نیز ترکیبی از دو ابر عمومی و خصوصی است. معمولا زمانی کاربرد دارد که روسای یک شرکت مایلند که اطلاعات محرمانه پیش خودشان در ابر خصوصی محفوظ بمانند. از طرفی هم نیازی نیست که برای کارمندان و امورات ساده خود، هزینههای دسترسی به ابر خصوصی را متحمل شوند. برای آشنایی بیشتر مقاله ابر ترکیبی را مطالعه نمایید.6- با رایانش ابری میتوان میزان ریسک و موفقیت آینده کسب و کار خود را سنجید:
شاید این جمله عجیب به نظر برسد. اما واقعا با رایانش ابری میتوان میزان ریسک و موفقیت موجود در آینده کسب و کار مورد نظر خود را بسنجید. به عنوان مثال تصور میکنید که یک کسب و کار آینده خوبی دارد و با قدم گذاشتن در آن موفق خواهید شد. اینک دو راه پیش پای شماست! 1- صد در صد سرمایه خود را خرج نمایید و کامپیوترهای قدرتمند بخرید. 2- از کامپیوترهای مجازی رایانش ابری استفاده نمایید. راه اول هزینههای بالایی به همراه دارد. شرایط خرید و نگهداری از کامپیوترها گاها باعث ورشکستگی و یا عدم تمرکز و رشد استعدادها در همان مراحل اولیه میشود. اما راه دوم همانند یک جادوست. شما میتوانید یک کامپیوتر مجازی با منابع کم را سفارش دهید. مدتی را با آن سر نمایید و میزان علاقهمندیتان و بازار آن کسب و کار را بسنجید. اگر همه چیز خوب بود، منابع را افزایش دهید. اگر نقطه مثبتی نیافتید، فقط ضرر زمانی داشتهاید، نه مالی! برای آشنایی بیشتر بد نیست نگاهی به مقاله هاست ابری ساعتی بیاندازید.7- رایانش ابری میتواند تمام منابع سرورها را در زمان واحد میان افراد زیادی به اشتراک بگذارید:
فرق اصلی یک دیتاسنتر سنتی با یک دیتاسنتر ابری در این است که دیتاسنتر ابری، منابع سرورها را به بیرون از سازمان منتقل مینماید. و مختص یک سازمان نیست. همانگونه که قبلا اشاره شد، رایانش ابری قادر است که تمام منابع سرورها را از راه دور، در زمان واحد، در میان عموم افراد به اشتراک بگذارد. این در حالی صورت میگیرد که منافع این افراد با یکدیگر تلاقی پیدا نمیکنند. امنیت یکدیگر به به خطر نمیاندازند. استفاده بیشتر یک نفر، باعث ناکامی فرد دیگر نمیشود. این قابلیت حاصل همکاری مجازیساز با اپن استک (OpenStack) است. برای آشنایی بیشتر به مقاله اوپن استک چیست رجوع نمایید.8- مرور دیگر ویژگیهای مهم رایانش ابری که در میان تمام سرویسها مشترک است:
مقیاسپذیری:
کمپینی راه انداختهاید و از امروز میزان بازدید از سایت شما بشدت افزایش مییابد. تگران نباشید، رایانش ابری به سرعت میزان منابع شمارا افزایش میدهد تا سایتتان هنگ نکند.سرعت:
انتقال منابع ابری به مشتریان و دریافت اطلاعات وارد شده توسط آنها و واکنش نشان دادن به اطلاعات، امری سریع السیر است.دسترسی:
مهم نیست از کجا و با چه وسیله به ماشین مجازی خود وصل میشوید. آخرین تعییراتی که اعمال کردهاید در تمام آنها همگام سازی میشود.اشتراکگذاری:
برای اشتراک گذاری یک عکس و یا پروژه با دوستان و همکارانتان، فقط کافیست که لینک آن را ارسال نمایید.بهرهوری:
دیگر نیازی به ساعتها معطلی برای آپدیت نرمافزار و یا تغییر یک سختافزار منسوخ شده نیست. ارائه دهندگان رایانش ابری این وظایف را انجام میدهند. شما روی کارتان تمرکز کنید. میتوانید برای شناخت چالشهای استفاده از فناوری رایانش ابری، مقاله مهمترین چالش های رایانش ابری در سال ۲۰۲۳ کدامند را مطالعه نمایید.انواع سرویسهای رایانش ابری چیست؟
چه در مواقع استفاده از اینستاگرام و یا چه زمانی که در حال سفارش یک تاکسی اینترنتی و یا تماشای فیلم آنلاین هستیم، این رایانش ابری است که در پشت صحنه حضور دارد. پس تقریبا همه ما به نوعی از کاربران رایانش ابری به شمار میآییم. زیرا رایانش ابری دارای سه لایه SaaS ،PaaS و IaaS است. بنابراین محدود به لایه زیرساخت نمیباشد.1. زیرساخت به عنوان یک سرویس (IaaS):
زمانی که میخواهید صفر تا صد امورات را خودتان در دست بگیرید، این لایه مناسب شماست. زیرساخت به عنوان سرویس، لایه زیرین تمام سرویسهاست. مشتری در این حالت به قویترین منابع کامپیوتری دسترسی دارد. اما مجبور به تعمیر و نگهداری از آنها نیست. بلکه صرفا هربار به مقدار نیازش از آنها بهره میبرد. این زیرساختها شامل سرورها، شبکه، مجازیساز و ذخیره ساز میباشد. کاربر از طریق اینترنت به تمام منابع این زیرساختها دسترسی خواهد داشت. کاربر با استفاده از لایه IaaS تسلط بیشتری به امورات دارد. ایجاد ماشینهای مجازی، سیستم عاملهای دلخواه و سایر کارهای مدیریتی و پیکربندیها بر عهده خود مشتری است.2. پلتفرم به عنوان یک سرویس (PaaS):
در این حالت برای افراد فرقی نمیکند که زیرساخت چیست و چه ویژگیهایی دارد. آنها صرفا به یک سیستمعامل نیاز دارند که از آن به دور از هرگونه پیچیدگی استفاده کنند. کاربران این سیستم عاملها در مواقع لزوم روشن میکنند. میزان رم، cpu، هارد و… دلخواهشان را کم و یا زیاد میکنند و برنامه یا نرمافزار خود را بر روی آن نصب مینمایند. بنابراین PaaS یک پلتفرم کامل شامل سخت افزار، نرم افزار و زیرساخت است. از این سروریس برای توسعه، اجرا و مدیریت برنامهها با کمترین هزینه استفاده میگردد. استفاده از پلتفرم به عنوان یک سرویس (PaaS) مانند داشتن یک کارگاه با ابزارها و منابع برای ایجاد وب سایت یا برنامه خود بدون نگرانی در مورد جزئیات فنی است.3. نرم افزار به عنوان یک سرویس (SaaS):
این دقیقا همان مثال اینستاگرام و یا تاکسی اینترنتی است که در ابتدای این بخش به آن اشاره شد. پس میتوان گفت که SaaS فراگیرترین سرویس رایانش ابری است. در این سرویس کاربر بدون توجه و نیاز به شناخت نوع سرور و زیرساخت و یا نوع سیستمعامل، تنها خود نرمافزار یا اپلیکیشن را میشناسد. این اپلیکیشنهای آنلاین، نیاز به فضای ذخیرهسازی و منابع پردازشی نامحدودی دارند. بنابراین فقط همکاری چندین سرور با یکدیگر میتوانست نیاز آنها را برآورده سازد. استفاده از زیرساختهای رایانش ابری در این اپلیکیشن و سایتهای پربازدید باعث میشود که در ساعات اوج بازدید، دچار افت و نقصان نشوند40 کاربرد مهم رایانش ابری چیست؟
-
- ذخیره سازی دادهها و پشتیبان گیری مانند Dropbox، Google Drive، iCloud
-
- تجزیه و تحلیل داده های بزرگ
-
- اینترنت اشیا (IoT)
-
- یادگیری ماشین و هوش مصنوعی
-
- پخش ویدئو و رسانه
-
- تجارت الکترونیک و خرده فروشی آنلاین
-
- بهداشت و درمان و پزشکی از راه دور
-
- خدمات مالی و بانکداری
-
- آموزش و یادگیری الکترونیکی
-
- بازی و بازی سازی
-
- موسیقی و سرگرمی مانند Soundcloud
-
- خدمات دولتی
-
- محاسبات تحقیقاتی و علمی
-
- شبکه های اجتماعی مثل اینستاگرام
-
- مسافرت و مهمان نوازی مثل سیستم های رزرو آنلاین
-
- املاک و مستغلات
-
- منابع انسانی و استخدام مثل سیستمهای ردیابی متقاضی، ابزارهای مدیریت کارکنان
-
- بازاریابی و تبلیغات
-
- انرژی و تاسیسات
-
- خودرو هوشمند و عیب یابی خودرو
-
- ساخت وساز
-
- کشاورزی دقیق، نظارت بر محصولات، پیش بینی آب و هوا
-
- خدمات حقوقی
-
- بیمه: رسیدگی به خسارت، مدیریت بیمه نامه
-
- هنر و طراحی: ابزارهای طراحی گرافیکی مبتنی بر ابر، گالری های هنری مجازی
-
- ورزش و تناسب اندام: برنامه های ردیابی تناسب اندام، پلتفرم های مربیگری آنلاین
-
- خدمات رستوران و غذا: سیستم های سفارش آنلاین، مدیریت تحویل
-
- معماری و مهندسی: ابزارهای CAD مبتنی بر ابر، پلتفرمهای همکاری
-
- رسانه و انتشارات: تولید محتوای دیجیتال، توزیع محتوا
-
- حمل و نقل و تدارکات: مدیریت ناوگان، بهینه سازی مسیر
-
- مدیریت رویداد: سیستم های فروش آنلاین بلیط، ابزارهای برنامه ریزی رویداد
-
- امور مالی شخصی: برنامه های بودجه بندی، ردیابی هزینه ها
-
- امنیت و نظارت: سیستم های نظارت تصویری، کنترل دسترسی
-
- خدمات مشتری و پشتیبانی: نرم افزار میز کمک مبتنی بر ابر، ربات های گفتگو
-
- مد و خرده فروشی: پلتفرم های تجارت الکترونیک، مدیریت موجودی
-
- واقعیت مصنوعی و واقعیت مجازی: تجربیات AR/VR مبتنی بر ابر، آموزش مجازی
-
- تأثیر اجتماعی و پایداری: پایش محیطی، تجزیه و تحلیل داده ها برای طرح های پایداری
-
- معماری و طراحی: ابزارهای مدل سازی و رندر سه بعدی، تجسم واقعیت مجازی
-
- ارتباطات از راه دور: عملکردهای شبکه مجازی، پلتفرم های ارتباطی مبتنی بر ابر
با این توصیفات، ارسال پیام دربستر ابری، مربوط به کدوم سرویس رایانش ابری میشه؟
سلام هدیه عزیز
ارسال پیام در بستر ابری مربوط به سرویس پیامرسانی ابری (Cloud Messaging) است که توسط ارائهدهندگان خدمات ابری ارائه میشود.
برخی از مهمترین سرویسهای پیامرسانی ابری عبارتند از:
Amazon SNS (Simple Notification Service): سرویس پیامرسانی ابری آمازون که به ارسال پیامهای متنی، ایمیل و پیامهای موبایل از طریق ابر میپردازد.
Google Cloud Pub/Sub: سرویس پیامرسانی ابری گوگل که به ارسال پیامها بین برنامههای مختلف در بستر ابر میپردازد.
Microsoft Azure Service Bus: سرویس پیامرسانی ابری مایکروسافت که امکان ارسال پیامها بین برنامههای مختلف را فراهم میکند.
این سرویسها به برنامهنویسان اجازه میدهند تا با استفاده از APIهای ارائه شده، پیامها را در بستر ابر ارسال و دریافت کنند. این امر به ایجاد برنامههای توزیعشده و مقیاسپذیر کمک میکند.
رایانش ابری چگونه امنیت اطلاعات کاربران را تضمین میکند؟
مهرنوش جان سلام
رایانش ابری امنیت اطلاعات کاربران را از طریق چندین روش و فناوری تضمین میکند:
رمزنگاری دادهها: یکی از اصلیترین روشها برای تأمین امنیت اطلاعات، رمزنگاری دادهها در حین انتقال و ذخیرهسازی است. این امر اطمینان میدهد که تنها کاربران مجاز به اطلاعات دسترسی دارند و دادهها در برابر دسترسی غیرمجاز محافظت میشوند.
کنترل دسترسی: ارائهدهندگان خدمات ابری از سیستمهای کنترل دسترسی قوی استفاده میکنند تا فقط کاربران مجاز بتوانند به دادهها و برنامهها دسترسی پیدا کنند. این سیستمها شامل احراز هویت چندعاملی و مدیریت هویت هستند.
پایش و نظارت: بسیاری از پلتفرمهای ابری ابزارهای نظارتی را برای شناسایی فعالیتهای مشکوک و تهدیدات امنیتی به کار میبرند. این ابزارها به شناسایی و پاسخ به تهدیدات در زمان واقعی کمک میکنند.
پشتیبانگیری و بازیابی: خدمات ابری معمولاً شامل گزینههای پشتیبانگیری و بازیابی اطلاعات هستند که به کاربران این امکان را میدهند تا در صورت بروز مشکلات، دادههای خود را بازیابی کنند.
بهروزرسانیهای امنیتی: ارائهدهندگان خدمات ابری بهطور مداوم نرمافزارها و پروتکلهای امنیتی خود را بهروزرسانی میکنند تا از آخرین تهدیدات و آسیبپذیریها محافظت کنند.
این روشها و فناوریها به کاربران این اطمینان را میدهند که اطلاعاتشان در محیطهای ابری بهطور مؤثری محافظت میشود.
چه نمونه هایی از سرویس رایانش ابری مدل laas وجود دارد؟
سلام فرشته عزیز
نمونههایی از سرویس رایانش ابری مدل IaaS (Infrastructure as a Service) عبارتند از:
Amazon Web Services (AWS): ارائهدهنده خدمات ابری که شامل منابع محاسباتی، ذخیرهسازی و شبکه است.
Microsoft Azure: پلتفرمی که زیرساختهای مجازی و منابع محاسباتی را برای توسعهدهندگان و کسبوکارها فراهم میکند.
Google Cloud Platform (GCP): ارائهدهنده خدمات زیرساختی شامل ماشینهای مجازی و ذخیرهسازی ابری.
IBM Cloud: ارائهدهنده خدمات IaaS با قابلیتهای متنوع برای کسبوکارها.
DigitalOcean: ارائهدهنده خدمات ابری با تمرکز بر سادگی و کارایی برای توسعهدهندگان.
این سرویسها به کاربران این امکان را میدهند که بدون نیاز به خرید و نگهداری سختافزار، به منابع محاسباتی و ذخیرهسازی دسترسی داشته باشند.