نرم افزار کتیا – بررسی ورژن‌ها و ماژول‌ های CATIA

نرم افزار کتیا نامی مهم و پرکاربرد در دنیای طراحی صنعتی است. در این مقاله قصد داریم تا هر چه بیشتر با ماژول های کتیا و ورژن‌های آن آشنا شویم. با ابر فردوسی همراه باشید:

فهرست مطالب

• • معرفی نرم افزار کتیا

• • ویژگی‌های نرم افزار کتیا

• • ماژول‌ های نرم افزار کتیا

• • ورژن‌ های نرم افزار کتیا

• • مقایسه دقیق‌تر CATIA V5 و CATIA V6

• • بازار کار نرم افزار کتیا

• • حداقل سیستم مورد نیاز برای نرم افزار کتیا

• • استفاده از کتیا آنلاین در ابر فردوسی

معرفی نرم افزار کتیا

دانشجویان و طراحانی که در حوزه‌های مختلف طراحی صنعتی، مهندسی میکانیک، مهندسی صنایع و… فعالیت می‌کنند، به خوبی با اهمیت نرم‌ افزار کتیا آشنا هستند. در مقاله کتیا چیست نیز به بررسی برخی از جوانب این نرم افزار از قبیل چیستی، کاربردها، ویژگی‌ها و مزیت‌های آن پرداخته‌ایم که جهت آشنایی بیشتر می‌توانید به آن هم مراجعه کنید. به طور کلی نرم افزار کتیا یک محیط ساده و قدرتمند برای انجام انواع طراحی‌های دو بعدی و سه بعدی است. خروجی حاصل از کتیا بسیار دقیق، عملیاتی و واقع گراست. با کمک این ابزار می‌توان هر محصولی را پیش از تولید به خوبی دید، ایرادات آن را شناخت و با امتحان انواع شرایط، کمترین هزینه را به پروژه تحمیل کرد. منظور از پروژه‌ می‌تواند اموراتی از قبیل تولید یک هواپیما، فضاپیما، دریاپیما، خودرو، یک قطعه صنعتی و یا حتی یک دکوراسیون جدید برای یک منزل قدیمی باشد.

ویژگی‌های نرم افزار کتیا

• • وجود رابط گرافیکی ساده و کاربرپسند

• • قابلیت طراحی و مدل سازی ابزارآلات و قطعات پیچیده

• • امکان شبیه سازی عملیات ماشین کاری

• • برنامه نویسی G-Code گیری برای دستگاه‌های تراشکاری cnc و قطعه سازی

• • قدرت آنالیز و مدل سازی تجهیزات هیدرولیکی، پنوماتیکی، الکتریکی و…

• • امکان ایجاد نمودار درختی جهت تسهیل امورات

• • ذخیره نغییرات در تاریخچه جهت بازگرداندن تغییرات قبل

• • قابلیت قطعه بندی ابعاد به صورت پارامتریک

• • امکان استفاده از افزونه‌ها و تم‌ها جهت سفارشی سازی محیط کار

ماژول‌ های نرم افزار کتیا

CATIA یک بسته CAD است که به مهندسان این امکان را می‌دهد که ایده‌های خود را تبدیل به واقعیت کنند. شکل گیری این ایده‌ها به وجود ماژول‌ها وابسته است. منظور از ماژول همان برنامه‌های کوچک موجود در نرم افزار اصلی است که هر کدام وظایف مختص به خودشان را دارند. به ماژول، میزکار نیز گفته می‌شود:

1. Mechanical design – طراحی مکانیکی

از این ماژول جهت طراحی قطعات، ورق فلز، روکش، قالب، طراحی ساختار و… استفاده می‌گردد. در واقع این ماژول پرکاربردترین ماژول کتیا به حساب می‌آید. طراحی دوبعدی و سه‌بعدی، طراحی جوش، نقشه‌کشی، تعیین تلرانس، ابعاددهی به قطعات، مدل‌سازی، مونتاژ قطعات، طراحی قالب‌های پلاستیکی یا فلزی و… از کاربردهای آن است.

2. Shape design – طراحی شکل

به این ماژول (GSD) نیز می‌گویند. GSD در طراحی اشکال پیشرفته بر اساس ترکیبی از قاب سیمی و ویژگی‌های چند سطحی گسترده، با ثبت مشخصات کامل مهارت دارد. این ماژول یک محیط خوب برای طراحی آزاد قطعات مکانیکی، ترسیم سطوح مختلف، طراحی قالب، کشیدن نقشه‌های قطعات پیچیده به‌صورت دوبعدی و سه‌بعدی و… است.

3. Analysis & Simulation – آنالیز و شبیه سازی

تجزیه و تحلیل ساختار یک محصول با این ماژول امکان پذیر است. با کمک ابزارهای مشبک سازی کتیا، دیگر نیازی به انتقال اطلاعات به ابزارهای تحلیلگری از قبیل انسیس (ANSYS) نیست. کتیا مشکل تحلیل سازه‌های مهندسی طراحی شده را در خودش حل کرده است. با کمک این ماژول پروسه زمانبر انتقال قطعه مدل شده از محیط یک نرم افزار به محیط نرم‌افزار دیگر حل شده است.

4. AEC Plant – طراحی کارخانه

AEC شکل مخفف عبارت Architecture, Engineering and Construction به معنای معماری، مهندسی و ساختمان است و در طراحی چیدمان کارخانجات تبحر دارد. استفاده از این ماژول، پیش از اقدام به ساخت بسیار کارآمد و مقرون به صرفه است. زیرا روند کار را سرعت می‌بخشد و در اعتبارسنجی سرمایه مورد نیاز دقیق است.

5. MACHINING – ماشین کاری

دستگاه‌های برشکاری و فرزکاری CNC و NC با کمک کتیا دقیق‌تر کار می‌کنند و نرخ خطایشان نیز کم می‌شود. به همین دلیل ماشین کاری با کتیا محبوب شده است. با کمک کتیا می‌توان کلیه فعالیت‌های مربوط به ماشین‌کاری از قبیل شبیه‌سازی، تولید قطعه، مدل‌سازی و بهینه‌سازی زمان ساخت قطعه را به بهترین شکل انجام داد.

6. Digital Mockup – مدل‌سازی دیجیتالی

نام اختصاری این ماژول DMU است و با کمک آن می‌توان محصولات پیچیده را طراحی و پیکربندی کرد. همچنین می‌توان قبل از ساخت فیزیکی محصول آن را اعتبارسنجی نمود. این ماژول 9 زیربخش دارد که از میان آن‌ها آنالیزگر محیط، سینماتیک و محیط دید دوبعدی پرکاربردترند. همچنین از DMU kinematics بیشتر برای شبیه‎‌سازی حرکت مکانیزم‌ها استفاده می‌شود.

7. Equipment & Systems – تجهیزات و سیستم‌ها

این ماژول شامل مجموعه‌ای از محصولات الکتریکی برای رفع نیازهای دو بعدی و سه بعدی است. در طراحی کشتی تا تأسیسات، HVAC ، لوله کشی، کابل کشی و… مهارت دارد. طراحی و ادغام سیستم‌های الکتریکی، سیال و مکانیکی در یک ماکت دیجیتالی سه بعدی و بهینه‌‌سازی تخصیص فضا، ایجاد تابلوهای مدار و مهار کابل از جمله وظایف آن است.

8. Machining Simulation – شبیه‌سازی ماشین‌کاری

از این ماژول بیشتر به منظور شبیه‌سازی ابزارهای ماشین NC استفاده می‌شود. در واقع وظیفه اعتبار سنجی کد ISO ماشین NC بر عهده نرم افزار کتیا است. این به برنامه‌نویس NC امکان می‌دهد به راحتی بین تعریف مسیر ابزار و اعتبارسنجی مسیر ابزار بدون از دست دادن زمان در انتقال یا آماده‌سازی داده جابجا شود.

9. Ergonomics Design & Analysis – طراحی و تجزیه و تحلیل ارگونومی

این یک ماژول فوق‌العاده است که با کمک آن می‌توان مدل انسانی را نیز وارد طرح کرد. مثلا یک فضانورد را در فضا پیما طراحی کرد و محیط را از چشم او دید. این‌گونه نقاط کور، زوایای حرکت، عکس‌العمل بر مبنای اندام موردنظر و… را می‌توان سنجید. کاراکترهایی با ملیت آمریکایی، کانادایی، ژاپنی و… در پیشفرض آن موجودند. به طور کلی هدف از ارگونومی ایجاد حداکثر کارایی و سازگاری افراد در محیط کار آنها و به حداقل رساندن خطر آسیب و صدمه به انسان است. حتی در طراحی صندلی برای یک گیمر…

ورژن‌ های نرم افزار کتیا

از زمان معرفی نرم افزار کتیا تا کنون چهار نسخه مختلف از آن به بازار آمده است. در بخش قبل ما با ماژول های نسخه کتیا V5 آشنا شدیم. توسعه نسخه‌های جدید یک نرم افزار به نیاز بازار برمی‌گردد. اینکه نرم افزار کتیا هربار برای نیاز بازار یک پاسخ منحصر به فردو نوآورانه دارد شگفت انگیز است. CATIA اولین بار در سال 1980 معرفی شد و به طور مداوم نسخه خود را برای رفع نیازهای طراحی توسعه می‌دهد. در ادامه با این نسخه آشنا می‌شویم:

کتیا V3:

CATIA V3 در سال 1982 بود که به عنوان اولین نسخه منتشر شد. شرکت بوئینگ CATIA V3 را به عنوان ابزار اصلی CAD 3D خود انتخاب کرد.

کتیا V4:

CATIA V4 در سال 1993 توسط Dassault Systems منتشر شد و توسعه یافت. V4 از ماکت های دیجیتال سه بعدی و فرمت های بومی مانند IGES، STEP، STL و DXF پشتیبانی می کند.

کتیا V5:

CATIA V5 محبوب ترین و پرتقاضاترین نسخه کتیا است. از این نسخه CAD است برای اهداف مدل‌سازی پارامتریک و غیر استفاده می‌شود. CATIA V4 اساساً با CATIA V5 جایگزین شد و دارای عملکردهای بیشتری مانند پشتیبانی از پلتفرم اضافی، سهولت استفاده و غیره است.

کتیا V6:

CATIA V6 یک راه حل مشترک سه بعدی است و بهترین تجربه سه بعدی CATIA را ارائه می دهد. کاربران را قادر می سازد تا محصولات پیچیده را مدل سازی و طراحی کنند؛ یا حتی سیستم های محرک را برای مدیریت پیچیدگی محصول و تحویل به موقع آن تعریف و اجرا کنند.

مقایسه دقیق‌تر CATIA V5 و CATIA V6

CATIA V5 و CATIA V6 هر دو نسخه‌های مختلف از نرم‌افزار طراحی کتیا هستند. این دو نسخه تفاوت‌های مهمی دارند که در زیر به صورت ساده توضیح می‌دهیم:

معماری:

• • CATIA V5 : این نسخه از کتیا بر پایه معماری قدیمی Legacy قرار دارد و بر روی سیستم‌های 32 بیتی و 64 بیتی اجرا می‌شود.

• • CATIA V6 : از معماری جدید تحت عنوان “نرم‌افزار به عنوان یک سرویس ” (SaaS) بهره‌مند است و بهترین عملکرد را با سیستم‌های 64 بیتی دارد.

محیط کاربری:

• •  CATIA V5 :محیط گرافیکی کتیا 5 به نسبت کلاسیک است و بسیاری از کاربران با آن آشنا هستند.

• •  CATIA V6 :یک محیط کاربری مدرن‌تر و بهبود یافته دارد که از نظر رابط کاربری و قابلیت‌های گرافیکی به‌روز شده است.

هماهنگی و همکاری:

• • CATIA V5 : معمولاً برای پروژه‌های کوچک تا متوسط ​​و همچنین همکاری در گروه‌های کوچک به خوبی عمل می‌کند.

• •  CATIA V6 :طراحی شده است تا با استفاده از فناوری‌های جدید، هماهنگی بهتر و همکاری بر روی پروژه‌های بزرگ و پیچیده‌تر را ممکن سازد.

مدیریت داده:

• •  CATIA V5 :از مدل‌های مختلف داده (Data Models) برای مدیریت اطلاعات استفاده می‌کند.

• •  CATIA V6 :از یک سیستم متمرکز مدیریت داده به نام ENOVIA برخوردار است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا بهترین بهره را از داده‌های پروژه ببرند.

اتصالات به ابزارهای دیگر:

• •  CATIA V5 : برخی اتصالات به ابزارهای دیگر ممکن است نسخه و تنظیمات مختلفی داشته باشند.

• •  CATIA V6 : اتصالات به ابزارهای دیگر بهبود یافته و بهترین توانایی هماهنگی را دارد.

به عنوان خلاصه، CATIA V6 با بهره‌مندی از معماری جدید، محیط کاربری به‌روز، هماهنگی بر روی پروژه‌های بزرگ‌تر، و مدیریت داده متمرکز بهتر، به نسبت V5 بهبود یافته است. انتخاب بین دو نسخه معمولاً به نیازها و اولویت‌های خاص هر سازمان یا کاربر بستگی دارد. همچنین استفاده از Catia V6 نیازمند سرورها و زیرساخت‌های ابری است، در حالی که Catia V5 به صورت محلی بر روی دستگاه کاربر نصب می‌شود.

بازار کار نرم افزار کتیا

بازار کار برای نرم افزار کتیا خوب است. از شرکت‌های بزرگ دنیا از قبیل فورد، ایرباس و بوئینگ تا شرکت‌های تازه کار طراحی و معماری، همه به کتیا ایمان آورده‌اند. حتی شرکت‌های خودروسازی ایرانی یعنی سایپا و ایران خودرو نیز از نرم افزار کتیا برای طراحی‌های خود استفاده می‌نمایند. بنابراین تسلط به این نرم افزار آینده شغلی خوبی به همراه دارد.

حداقل سیستم مورد نیاز برای نرم افزار کتیا

همان‌قدر که کتیا قدرتمند است، همان‌قدر نیز نیاز به زیرساخت‌های کامپیوتری قوی نیز دارد. مخصوصا نیاز به گرافیک بالا برای شبیه‌سازی، آنالیز و رندرگیری دارد. حداقل سیستم مورد نیاز برای اجرای روان نرم افزار کتیا 32 هسته، 60 گیگ رم و 100 گیگ هارد است. همچنین به دلیل حجم بالای برنامه نیاز به فضای کافی برای نصب نیز دارد.

استفاده از کتیا آنلاین در ابر فردوسی

می‌توان از نرم افزار کتیا به صورت ابری بهره برد. شرکت ابر فردوسی ارائه دهنده انواع نرم افزارهایی است که برای اجرا، نیاز به سرورهای گرافیکی قدرتمند با کمترین قیمت‌ها را دارند.