مدل‌های سرویس‌دهی رایانش ابری

رایانش ابری مجموعه‌ای از سرورهای قدرتمند است که منابع محاسباتی خود را از طریق اینترنت به دست کاربران می‌رساند. این یعنی دیگر نیازی به سرمایه‌گذاری‌های گران‌قیمت برای خرید و نگهداری از زیرساخت‌های پیچیده نیست. این تنها بخش کوچکی از مزایای این فناوری است. در ادامه با سایر مزایا و مدل‌های سرویس‌دهی رایانش ابری آشنا خواهیم شد.

فهرست مطالب

• رایانش ابری چیست؟
• انواع سرویس‌های رایانش ابری کدامند؟
• مدل‌های سرویس‌دهی رایانش ابری کدامند؟
• مزایای مختلف انواع سرویس‌ها و مدل‌های رایانش ابری چیست؟
• مزایای استفاده از سرویس‌های ابر فردوسی کدامند؟

رایانش ابری چیست؟ مدل‌های سرویس‌دهی رایانش ابری

رایانش ابری همان چیزی است که با کمک آن می‌توان بدون نیاز به سرمایه‌گذاری‌های سنگین بر روی سرورهای فیزیکی و تجهیزات گران‌قیمت، به دریایی از منابع کامپیوتری دسترسی داشت. آن هم با چند کلیک ساده در اینترنت! این فناوری حاصل اتحاد و هماهنگی چندین سرور است که با کمک هم محدودیت‌های زیرساختی کاربران را حذف می‌کنند.

در واقع رایانش ابری (Cloud Computing) به معنای استفاده از منابع کامپیوتری (CPU، RAM، شبکه و…) موجود در سرورهای راه دور است. این یعنی دیگر مهم نیست که سخت‌افزار و نرم‌افزار محلی شما از چه میزان قدرتی برخوردار باشند. داده‌های کاربران در همان سرورهای راه دور پردازش و ذخیره‌سازی می‌شوند و از طریق اینترنت قابل دسترسند.

رایانش ابری برای اولین بار در دهه 1960 با مفهوم “اشتراک زمانی” توسط جان مک‌کارتی، دانشمند علوم کامپیوتر مطرح گردید. اما با رشد اینترنت در دهه 2000 میلادی و با ظهور شرکت‌هایی مانند آمازون وب سرویس توسط جف بزوس ارتقا پیدا نمود و امروزه شامل ذخیره‌ساز، پردازشگر، خدمات نرم‌افزاری و… به صورت مقیاس‌پذیر است.

انواع سرویس‌های رایانش ابری کدامند؟

رایانش ابری به سه مدل اصلی تقسیم می‌شود: زیرساخت به عنوان سرویس (IaaS)، پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS) و نرم‌افزار به عنوان سرویس (SaaS) که هر کدام سطوح مختلفی از کنترل و انعطاف‌پذیری را به کاربران ارائه می‌دهند.

1. زیرساخت به عنوان سرویس (IaaS):

این بنیادی‌ترین حالت رایانش ابری است. جایی که کاربران به طور مستقیم به منابع سرورها دسترسی دارند. یعنی هر کاربر به میزانی که نیاز دارد می‌تواند از منابع سرورها استفاده کند. کاربران IaaS می‌توانند تنظیمات سخت‌افزاری خود را به نحوه دلخواه پیکربندی کنند و منابع را بر اساس نیاز خود ارتقاء یا کاهش دهند.

2. پلتفرم به عنوان سرویس (PaaS):

PaaS محیطی را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند تا نرم‌افزارها و برنامه‌هایشان را به دور از دغدغه‌های مربوط به مدیریت زیرساخت‌های سخت‌افزاری، توسعه دهند و اجرا کنند. این سرویس شامل ابزارهای توسعه، پایگاه‌های داده و قابلیت‌های میزبانی است. از Google App Engine و Heroku می‌توان به عنوان معروف‌ترین آنها یاد کرد.

3. نرم‌افزار به عنوان سرویس (SaaS):

SaaS شامل نرم‌افزارهای است که کاربران نیازی به نصب و دانستن پشت‌صحنه آنها ندارند. این نرم‌افزارها به صورت آنلاین در بستر اینترنت قرار دارند و داده‌های کاربران را در سرورهای ابری پردازش و ذخیره‌سازی می‌کنند. به عنوان مثال‌ از SaaS می‌توان به Google Workspace (Gmail و Google Drive) و Microsoft Office 365 اشاره کرد.

مدل‌های سرویس‌دهی رایانش ابری کدامند؟

بسته به میزان امنیت مورد نیاز، میزان سرمایه اولیه و میزان توانایی مدیریت سرورها، سه روش پیکربندی برای دستیابی به منابع ابری وجود دارند که در ادامه به معرفی هر یک از آنها پرداخته‌ایم.

ابر عمومی چیست؟

این مفهوم رایانش ابری است و منابع را از طریق اینترنت در اختیار عموم مردم قرار می‌دهد. کاربران ابر عمومی نیازی به خرید سخت‌افزار ندارند و فقط کافیست هزینه منابع مورد استفاده خود را بپردازید. منابع ابر عمومی میان تمام کاربران جامعه مشترک است. اما وجود ماشین‌های مجازی و امنیت بالا، مانع از تداخل امورات هر کاربر با سایرین می‌شوند.

در این مدل وظیفه مدیریت تمامی زیرساخت‌ها بر عهده ارائه‌دهندگان خدمات ابری است. کاربران ابر عمومی به دریایی از منابع بی‌پایان با حداقل هزینه‌ها و بالاترین سطح مقیاس‌پذیری متصل هستند. در حالی که بدون دغدغه‌های مختلف سخت‌افزاری، صرفا بر روی پیشبرد اهداف خود تمرکز کرده‌اند. مزایای ابر عمومی عبارت‌اند از:

• کاهش هزینه‌ها: عدم نیاز به خرید و نگهداری سخت‌افزار و نرم‌افزار.
• مقیاس‌پذیری: امکان افزایش یا کاهش منابع در هر زمان بر اساس نیاز.
• دسترسی سریع: کاربران می‌توانند در عرض چند دقیقه به منابع دسترسی داشته باشند.
• به‌روزرسانی خودکار: نرم‌افزارها و خدمات به صورت خودکار توسط ارائه‌دهنده به‌روزرسانی می‌شوند.

ابر خصوصی چیست؟

ابر خصوصی (Private Cloud) برخلاف ابر عمومی، به یک سازمان یا شرکت خاص اختصاص دارد و منابع آن به‌طور اختصاصی برای استفاده درون همان سازمان طراحی شده‌اند. این مدل برای کسب‌وکارهایی که نیاز به کنترل و امنیت بیشتری دارند و نمی‌خواهند داده‌های حساس خود را در یک محیط عمومی نگهداری کنند، مناسب است.

این سازمان‌ها معمولا از ابر خصوصی خود، درون دیتاسنترهای سازمانی‌شان نگهداری می‌کنند. اما امکان نگهداری از آن درون دیتاسنترهای ابرهای عمومی، اما به صورت اختصاصی نیز وجود دارد. استفاده از این مدل برای کسب‌وکارهایی که قوانین و مقررات سخت‌گیرانه‌ای در زمینه حریم خصوصی دارند، حیاتی است. مزایای ابر خصوصی عبارت‌اند از:

• کنترل کامل بر زیرساخت‌ها و امنیت: سازمان‌ها کنترل کامل بر روی امنیت و مدیریت زیرساخت‌ها دارند.
• انعطاف‌پذیری در پیکربندی: امکان سفارشی‌سازی زیرساخت‌ها بر اساس نیازهای خاص سازمان.
• پشتیبانی بهتر از نیازهای سازمانی: سازمان‌ها می‌توانند منابع را بر اساس نیازهای خاص خود مدیریت کنند.

ابر هیبریدی چیست؟

ابر هیبریدی (Hybrid Cloud) ترکیبی از ابر عمومی و خصوصی است که باعث می‌شود سازمان‌ها از مزایای هر دو مدل بهره‌مند شوند و هزینه‌های خود را تعدیل کنند. در این مدل، برخی از خدمات و داده‌ها در ابر خصوصی و بخش دیگر در ابر عمومی انجام می‌شوند.

ابر هیبریدی اغلب زمانی استفاده می‌شود که نیاز به انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری بالا وجود دارد اما نگرانی‌هایی در مورد امنیت داده‌ها و حریم خصوصی نیز مطرح است. اینگونه سازمان‌ها می‌توانند از قابلیت‌های مقیاس‌پذیری ابر عمومی استفاده کنند و در عین حال داده‌ها و عملیات حساس خود را در محیطی امن و خصوصی نگهداری کنند.

• انعطاف‌پذیری بالا: امکان استفاده از هر دو محیط عمومی و خصوصی بر اساس نیازهای خاص سازمان.
• کاهش هزینه‌ها: سازمان‌ها می‌توانند داده‌های حساس را در ابر خصوصی نگه دارند و سایر عملیات را به ابر عمومی منتقل کنند.
• مقیاس‌پذیری: استفاده از مقیاس‌پذیری ابر عمومی برای بارهای کاری که نیاز به منابع اضافی دارند.

مزایای مختلف انواع سرویس‌ها و مدل‌های رایانش ابری

• کاهش هزینه‌ها به دلیل عدم نیاز به سرمایه‌گذاری برای خرید سخت‌افزار
• مقیاس‌پذیری و افزایش یا کاهش سریع منابع بر اساس نیاز با توجه به بازارکار
• امکان دسترسی به داده‌ها و نرم‌افزارها از هر نقطه، در هر زمان و با هر وسیله
• به‌روزرسانی‌های خودکار نرم‌افزارها و سخت‌افزارها و عدم نیاز به صرف وقت و انرژی
• امنیت بالا به دلیل تعدد سرورها و بهره‌مندی از تکنولوژی‌های پیشرفته برای حفاظت از داده‌ها
• امکان همکاری بهتر میان تیم‌ها و افراد مختلف در اقصی نقاط جهان
• پرداخت هزینه‌ها به روش Pay as you go، به اندازه استفاده واقعی از منابع

مزایای استفاده از سرویس‌های ابر فردوسی چیست؟

شرکت ابر فردوسی یکی از ارائه‌دهندگان قدرتمند خدمات ابری در ایران است. این شرکت در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی را میان کاربران خود کسب نموده است و آنها را تبدیل به مشتریان وفادار خود کرده است. ابر فردوسی علاوه بر مزایای کلی که بالاتر ذکر شده‌اند، شامل مزایای منحصر به فرد دیگری نیز هست که در ادامه به آنها اشاره کرده‌ایم.

• برخورداری از یک تیم پشتیبانی حرفه‌ای
• ارائه سرویس‌های پردازش سریع / گرافیکی / ژوپیترلب و…
• دارای بانک نرم‌افزارهای آماده نصب از قبیل آدوبی، انسیس و…
• قیمت‌گذاری به صرفه با استفاده از روش pay as you go
• ارائه تخفیفات متنوع به دانشجویان، اساتید، شرکت‌ها، استارتاپ‌ها و…
• بک‌آپ گیری منظم و امکان انتقال داده‌ها به صورت حضوری و آنلاین

نتیجه‌گیری

رایانش ابری به عنوان یک راهکار پیشرفته و اقتصادی برای مدیران تمامی کسب‌وکارها، امکانات گسترده‌ای نیز برای دانشجویان و سایر کاربران عادی فراهم نموده است. از کاهش هزینه‌ها و مقیاس‌پذیری گرفته تا افزایش امنیت و انعطاف‌پذیری، رایانش ابری به‌طور قابل‌توجهی نحوه مدیریت فناوری اطلاعات را تغییر داده است. با انتخاب مدل‌ها و سرویس‌های مناسب، سازمان‌ها می‌توانند نیازهای خود را به بهترین شکل ممکن برطرف سازند و از خدمات بی‌پایان رایانش ابری بهره‌مند شوند. در طول این مقاله با انواع مدل‌های سرویس‌دهی رایانش ابری آشنا شدیم.