جنگو (Django) چیست؟ + معرفی بهترین منابع برای یادگیری

پایتون به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی، فریم‌ورک‌های زیادی برای توسعه وب دارد که در میان آن‌ها، جنگو (Django) به‌طور ویژه‌ای می‌رخشد. انتخاب ابزار و فریم‌ورک مناسب از این جهت اهمیت دارد که می‌تواند تأثیر چشمگیری بر سرعت، کیفیت و امنیت پروژه‌های شما داشته باشد.

در این مقاله به شما توضیح خواهیم داد که Django یا جنگو چیست و به معرفی کامل مفهوم، ویژگی‌ها، کاربردها و مزایای آن می‌پردازیم و در پایان برای شمایی که دنبال یادگیری آن هستید منابعی را برای یادگیری این فریم‌ورک قدرتمند معرفی می‌کنیم تا بتوانید فرایند یادگیری خود را با قدرت آغاز کنید. اگر شما هم جزو کسانی هستید که سؤال می‌کنند: زبان برنامه نویسی جنگو چیست؟ حتماً این مقاله را بخوانید.

Django یا جنگو چیست؟

جنگو یک فریم‌ورک وب پایتون سطح بالا است که برای توسعه‌دهندگان کمال‌گرا با ضرب‌الاجل‌های فشرده طراحی‌شده است. این فریم‌ورک به شما امکان می‌دهد وب‌سایت‌ها را با سرعت بالا، امنیت مناسب و کدنویسی تمیز توسعه دهید. جنگو با فلسفه “Batteries not included” ارائه می‌شود؛ یعنی تقریباً همه چیزی که برای ساخت یک وب‌سایت کامل نیاز دارید، از قبل در آن تعبیه‌شده است و شما فقط باید موارد خاص خودتان را شخصی‌سازی و هماهنگ کنید.

در تکمیل مبحث جنگو چیست باید اشاره کنیم که نام این فریم‌ورک از گیتاریست مشهور جاز، «جنگو راینهارت» (Django Reinhardt) گرفته‌شده است. این فریم‌ورک در سال ۲۰۰۳ توسط تیمی از برنامه‌نویسان روزنامه Lawrence Journal-World ایجاد شد و در سال ۲۰۰۵ به‌صورت متن‌باز منتشر شد. امروزه، شرکت‌های بزرگی مانند اینستاگرام، پینترست و موزیلا از جنگو استفاده می‌کنند.

فریم ورک چیست؟

در مبحث جنگو چیست به واژه «فریم‌ورک» اشاره کردیم. حالا شاید این سؤال برای برخی ایجادشده باشد که فریم‌ورک چیست؟ باید گفت که فریم‌ورک چارچوبی است که ساختار و قواعد مشخصی را برای توسعه نرم‌افزار فراهم می‌کند. به‌طورمثال اگر بخواهیم خانه‌ای بسازیم، فریم‌ورک مانند اسکلت اولیه ساختمان است که پایه‌ها و چارچوب کلی را در اختیارمان قرار می‌دهد.

تفاوت اصلی فریم‌ورک با کتابخانه (Library) در مفهوم «وارونگی کنترل» است. هنگام استفاده از کتابخانه، شما کنترل جریان برنامه را در دست دارید، اما در فریم‌ورک، این چارچوب است که کنترل را در دست می‌گیرد و شما کد خود را در قالب‌های ازپیش‌تعیین‌شده آن قرار می‌دهید. این ویژگی باعث می‌شود که کدهای نوشته شده ساختار یکسان و قابل پیش‌بینی داشته باشند.

دلیل ساخته‌شدن جنگو پایتون چیست؟

جنگو در ابتدا برای حل یک مشکل واقعی ساخته شد: توسعه سریع وب‌سایت‌های خبری. قضیه از این قرار بود که تیم توسعه‌دهندگان روزنامه Lawrence Journal-World نیاز داشتند سیستمی ایجاد کنند که:

1. بتواند به سرعت توسعه یابد (چون اخبار منتظر کسی نمی‌مانند!).
2. با حجم بالای بازدیدکننده به‌خوبی کار کند.
3. امنیت بالایی داشته باشد.

آن‌ها از خود پرسیدند که فلسفه کاری که می‌خواهیم انجام دهیم چیست؟ (فلسفه django پایتون چیست؟) و درنهایت چارچوبی را در طراحی جنگو به‌کار گرفتند که امروزه به اصول اساسی آن تبدیل‌شده است:

• اصل DRY (Don’t Repeat Yourself): هر قطعه از دانش باید در سیستم یک بار و فقط در یک مکان وجود داشته باشد.
• سرعت توسعه: ابزارهای آماده برای رسیدن سریع‌تر به نتیجه
• امنیت پیش‌فرض: محافظت در برابر حملات رایج وب

امروزه، جنگو فراتر از نیازهای اولیه‌اش رشد کرده و به یک فریم‌ورک همه‌کاره برای انواع پروژه‌های وب تبدیل شده است. این فریم‌ورک به‌خصوص برای پروژه‌هایی که نیاز به سرور ابری قدرتمند دارند، گزینه‌ای عالی محسوب می‌شود.

ویژگی‌های کلیدی جنگو چیست؟

جنگو با مجموعه‌ای از ویژگی‌های قدرتمندی که دارد، توانسته خود را از سایر فریم‌ورک‌های وب متمایز کند. این ویژگی‌ها به تازه‌یادگیرندگان کمک می‌کنند که خیلی سریع بفهمند فریم ورک جنگو چیست و اصول آن را بیاموزند و به توسعه‌دهندگان نیز کمک می‌کند تا اپلیکیشن‌های وب را سریع‌تر، امن‌تر و با کیفیت بالاتری توسعه دهند.

ویژگی	شرح
معماری MTV	Model-Template-View، نسخه اختصاصی الگوی MVC که لایه‌های برنامه را جدا می‌کند.
ORM قدرتمند	تعامل با پایگاه‌داده بدون نوشتن کدهای SQL با پشتیبانی از انواع پایگاه‌های داده
پنل ادمین داخلی	رابط کاربری آماده برای مدیریت محتوا و داده‌ها که با چند خط کد فعال می‌شود.
امنیت پیش‌فرض	محافظت در برابر SQL Injection، XSS، CSRF و سایر حملات رایج وب
سیستم URL Routing	تعریف الگوهای URL تمیز و خوانا با استفاده از عبارات منظم
سیستم فرم‌ها	اعتبارسنجی داده‌های ورودی و رندر کردن فرم‌ها با حفاظت خودکار از حملات
سیستم احراز هویت	مدیریت کاربران، گروه‌ها و مجوزها با امکانات امنیتی پیشرفته
میان‌افزارها	مکانیزمی برای پردازش درخواست‌ها و پاسخ‌ها در سطح سیستم

امتیازات توسعه وب با فریم ورک جنگو چیست؟

اگر به کاربردهای جنگو دقت کرده باشید، حتماً متوجه شده‌اید که بیشتر کاربرد آن در زمینه توسعه وب است. اما مزایای توسعه وب با جنگو پایتون چیست و چرا بهتر است این نوع پروژه‌ها را با آن جلو ببریم؟ درک این مزایا می‌تواند به شما کمک کند تا ارزش یادگیری و استفاده از جنگو را بهتر درک کنید.

الف- سرعت توسعه و امنیت:

• اسکلت‌بندی آماده: تمام ابزارهای موردنیاز ازپیش آماده هستند.
• پنل ادمین آماده: بدون نیاز به ساخت رابط مدیریتی از صفر
• محافظت در برابر حملات رایج: جلوگیری از SQL Injection، XSS، CSRF و…
• به‌روزرسانی‌های امنیتی منظم: پشتیبانی مداوم از سوی تیم جنگو

ب- مقیاس‌پذیری و جامعه فعال

• معماری ماژولار: تقسیم پروژه به اپلیکیشن‌های کوچکتر و مستقل
• کش‌کردن قوی: بهبود عملکرد با سیستم کش‌کردن داخلی
• پکیج‌های متنوع: هزاران پکیج و افزونه برای جنگو
• مستندات جامع و دقیق: یکی از بهترین مستندات در میان فریم‌ورک‌های وب

ج- یکپارچگی با سرور ابری

• استقرار آسان: فریم‌ورک‌های استقرار متعدد برای جنگو
• مدیریت منابع: استفاده بهینه از منابع سرور

کاربردهای جنگو چیست؟

قدرت بالای دی جنگو آن را برای استفاده در طیف وسیعی از پروژه‌های تحت وب مناسب کرده است. اما برای اینکه بدانید که به‌طورخاص در پروژه شما کاربرد دی جنگو چیست؟ و آیا توجیهی برای استفاده از آن وجود دارد یا نه. در ادامه اشاره خواهیم کرد که کاربردهای django چیست؟

۱- در وب‌سایت‌های محتوایی و خبری

• مدیریت آسان محتوا: پنل ادمین جنگو امکان مدیریت مقالات و دسته‌بندی‌ها را فراهم می‌کند.
• نمونه‌های موفق: واشنگتن پست، The Guardian و Mozilla Developer Network

۲- در سیستم‌های مدیریت محتوا (CMS)

• انعطاف‌پذیری: امکان طراحی CMS مطابق نیازهای خاص کسب‌وکار
• نمونه‌های موفق: Wagtail و Django CMS

۳- در اپلیکیشن‌های SaaS و API‌ها

• مقیاس‌پذیری: رشد همگام با افزایش کاربران و داده‌ها
• Django REST Framework: ابزاری قدرتمند برای ساخت API‌های RESTful
• نمونه‌های موفق: Dropbox، Instagram API، Eventbrite

چه زمانی استفاده از جنگو مناسب نیست؟

وقتی می‌گفتیم مزایای جنگو چیست؟ تمرکز ما بر روی مزایای فراوان آن بود. اما علی‌رغم این مزایای زیادی که دارد، برای همه پروژه‌ها مناسب نیست. آگاهی از محدودیت‌ها و موارد نامناسب استفاده از django، باعث می‌شود که تصمیم اشتباهی برای پروژه خود نگیرید.

• پروژه‌های کوچک و ساده: برای پروژه‌های ساده، فریم‌ورک‌های سبک‌تر مانند Flask مناسب‌ترند. جنگو ممکن است برای چنین پروژه‌هایی بیش‌ازحد سنگین باشد.
  
• میکروسرویس‌های سبک: جنگو برای میکروسرویس‌های کوچک، بیش‌ازحد بزرگ است. در معماری میکروسرویس، هر سرویس باید تاحدامکان سبک و متمرکز بر یک وظیفه خاص باشد.
  
• محدودیت‌های منابع: وقتی منابع محدود است، فریم‌ورک‌های کم‌مصرف‌تر بهترند. جنگو نسبت به فریم‌ورک‌های سبک‌تر، حافظه و پردازش بیشتری مصرف می‌کند.
  
• نیاز به کنترل دقیق‌تر: جنگو ساختار مشخصی را تحمیل می‌کند که ممکن است محدودکننده باشد. اگر نیاز به کنترل دقیق‌تر روی جنبه‌های مختلف اپلیکیشن دارید، فریم‌ورک‌هایی که این خصلت را ندارند تجویزی مناسب‌ترند.

تفاوت سایر فریم‌ورک‌ها با جنگو چیست؟

برای پروژه‌های وب، انتخاب فریم‌ورک مناسب تأثیر زیادی بر روند توسعه و موفقیت پروژه دارد؛ بنابراین لازم است که بدانید تفاوت سایر فریم‌ورک‌ها با جنگو چیست؟ ما هم در ادامه برخی از فریم‌ورک‌های محبوب پایتون را با جنگو مقایسه می‌کنیم.

فلسک: تفاوت‌های فلسک (Flask) با django چیست؟

Flask یکی از محبوب‌ترین فریم‌ورک‌های میکرو در پایتون است که رویکردی متفاوت از جنگو دارد:

ویژگی	جنگو	Flask
نوع	فریم‌ورک کامل	میکروفریم‌ورک
ساختار	ازپیش‌تعیین‌شده	انعطاف‌پذیر
قابلیت‌ها	ORM، پنل ادمین، قالب‌بندی	هسته کوچک، قابل گسترش
منحنی یادگیری	طولانی‌تر	کوتاه‌تر
مناسب برای	پروژه‌های متوسط تا بزرگ	پروژه‌های کوچک تا متوسط

• چه زمانی جنگو را انتخاب کنیم؟ زمانی که پروژه پیچیده است، نیاز به قابلیت‌های متعدد دارد و می‌خواهید سریع‌تر توسعه را شروع کنید.
  
• چه زمانی Flask را انتخاب کنیم؟ زمانی که پروژه کوچک است، نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتری دارید یا می‌خواهید کنترل دقیق‌تری روی اجزای مختلف داشته باشید.

FastAPI: تفاوت‌های FastAPI با دی جنگو چیست؟

FastAPI یک فریم‌ورک نسبتاً جدید و مدرن برای ساخت API‌ها در پایتون است:

ویژگی	جنگو	FastAPI
تمرکز	همه‌کاره	API محور
عملکرد	خوب	عالی
مستندات API	نیاز به ابزار اضافی	خودکار (Swagger)
مناسب برای	پروژه‌های کامل وب	API‌ها و میکروسرویس‌ها

لاراول: تفاوت‌های لاراول با جنگو چیست؟

لاراول یک فریم‌ورک PHP محبوب است که مانند جنگو، برای توسعه وب طراحی‌شده است:

ویژگی	جنگو	لاراول
زبان برنامه‌نویسی	پایتون	PHP
معماری	MTV (Model-Template-View)	MVC (Model-View-Controller)
پایگاه داده	ORM داخلی قوی	Eloquent ORM
سرعت توسعه	سریع با ابزارهای آماده	سریع با ابزارهای آماده
منحنی یادگیری	متوسط	متوسط تا کمی دشوارتر
مستندات	عالی و جامع	عالی و کاربرپسند
اکوسیستم	پکیج‌های متعدد پایتون	پکیج‌های متعدد PHP و Composer

چه زمانی جنگو را انتخاب کنیم؟ زمانی که:

• با پایتون راحت‌تر هستید یا می‌خواهید از قابلیت‌های پایتون در تحلیل داده، هوش مصنوعی یا یادگیری ماشین استفاده کنید.
• به یک فریم‌ورک با امنیت بالای پیش‌فرض نیاز دارید.
• پروژه‌های علمی یا محاسباتی دارید که نیاز به کتابخانه‌های پایتون دارند.
• به سیستم ادمین داخلی قدرتمند و آماده نیاز دارید.
• می‌خواهید سریع‌تر شروع به توسعه کنید و ساختار ازپیش‌تعیین‌شده را ترجیح می‌دهید.

چه زمانی لاراول را انتخاب کنیم؟ زمانی که:

• با PHP آشنایی بیشتری دارید یا تیم شما در PHP تخصص دارد.
• به میزبانی وب ارزان‌تر نیاز دارید (هاست‌های PHP معمولاً ارزان‌تر و در دسترس‌تر هستند).
• به انعطاف‌پذیری بیشتر در طراحی فرانت‌اند نیاز دارید (Blade template engine).
• به اکوسیستم گسترده PHP و پکیج‌های Composer نیاز دارید.
• پروژه‌های وب سنتی با تمرکز بر محتوا دارید.
• به ابزارهای مدرن توسعه مانند Laravel Mix برای مدیریت دارایی‌ها نیاز دارید.

Node.js: تفاوت‌های نود جی اس و جنگو چیست؟

Node.js برخلاف جنگو و لاراول، یک فریم‌ورک نیست بلکه محیط اجرایی جاوا اسکریپت در سمت سرور است:

ویژگی	جنگو	Node.js
نوع	فریم‌ورک کامل	محیط اجرایی جاوا اسکریپت
زبان	پایتون	جاوا اسکریپت
معماری	هم‌زمان (Synchronous)	ناهمزمان (Asynchronous)
مدل اجرایی	چند نخی (Multi-threaded)	تک نخی با رویدادگرا (Event-driven)
کاربرد اصلی	اپلیکیشن‌های وب کامل	API‌ها و اپلیکیشن‌های بلادرنگ
مقیاس‌پذیری	عمودی (Vertical)	افقی (Horizontal)
اکوسیستم	PyPI	npm (بزرگترین مخزن پکیج در دنیا)

چه زمانی جنگو را انتخاب کنیم؟ زمانی که:

• به یک ابزار همه‌فن‌حریف برای توسعه وب نیاز دارید.
• امنیت و ثبات برای شما اولویت بالایی دارد.
• پروژه‌های پیچیده با مدل‌های داده پیچیده دارید.
• به پنل ادمین قدرتمند و آماده نیاز دارید.
• تیم شما در پایتون تخصص دارد.
• پروژه‌های محتوامحور مانند وبلاگ، CMS یا سایت‌های خبری دارید.

چه زمانی Node.js را انتخاب کنیم؟ زمانی که:

• به اپلیکیشن‌های بلادرنگ (Real-time) مانند چت، بازی‌های آنلاین یا همکاری زنده نیاز دارید.
• می‌خواهید از یک زبان (جاوا اسکریپت) هم در فرانت‌اند و هم در بک‌اند استفاده کنید.
• به عملکرد بالا در عملیات ورودی/خروجی (I/O) نیاز دارید.
• اپلیکیشن‌های تک‌صفحه‌ای (SPA) با فریم‌ورک‌هایی مانند React، Vue یا Angular می‌سازید.
• به مقیاس‌پذیری افقی برای حجم بالای درخواست‌ها نیاز دارید.
• API‌های سبک و میکروسرویس‌ها را توسعه می‌دهید.
• با اکوسیستم npm و پکیج‌های متنوع آن راحت‌تر هستید.

پیش‌نیازها و منابع شروع یادگیری جنگو چیستند؟

یادگیری جنگو می‌تواند پروسه چالش برانگیز اما لذت‌بخشی داشته باشد. اگر کنجکاوید که پیش‌نیازهای یادگیری جنگو چیست؟ در این بخش پیش‌نیازهای لازم و بهترین منابع برای یادگیری جنگو را معرفی می‌کنیم.

۱- پیش‌نیازهای یادگیری جنگو چیست؟

برای شروع یادگیری جنگو، آشنایی با این مفاهیم مفید است:

• پایتون: آشنایی با مفاهیم اساسی پایتون (متغیرها، توابع، کلاس‌ها)
• مفاهیم وب: درک اساسی از HTTP، HTML، CSS و جاوااسکریپت
• پایگاه داده: آشنایی با مفاهیم پایگاه داده رابطه‌ای و SQL
• خط فرمان: توانایی کار با خط فرمان (Command Line)

۲- بهترین منابع یادگیری جنگو چیست‌اند؟

الف- منابع رسمی انگلیسی یادگیری جنگو:

1. مستندات رسمی جنگو: docs.djangoproject.com یکی از بهترین مستندات در دنیای فریم‌ورک‌های وب است.
2. پایگاه tutorial.djangogirls.org: جنگو برای دختران یک پایگاه آموزشی عالی با پشتیبانی از زبان فارسی برای مبتدیان است.
3. کتاب Django for Beginners: نوشته‌شده William S. Vincent و یکی از بهترین کتاب‌ها برای شروع یادگیری جنگو است.
4. وب‌سایت realpython.com: این پایگاه آموزش‌های عمیق و کاربردی درباره جنگو ارائه می‌دهد و مناسب برای سطوح پیشرفته است.

ب- منابع فارسی یادگیری جنگو:

1. آموزش‌های سایت‌های ایرانی: سبزلرن، فینکا، کدیاد، توسینسو و کوئرا آموزش‌های فارسی پایتون و جنگو را ارائه می‌دهند.
2. کانال‌های یوتیوب فارسی: برخی از آموزش‌دهندگان ایرانی، دوره‌های ویدیویی جنگو را در یوتیوب منتشر کرده‌اند که می‌توانید با یک جستجو آن‌ها را پیدا کنید.
3. انجمن‌های فارسی: در انجمن‌هایی مانند ویرگول، کوئرا و استک اورفلو فارسی می‌توانید سؤالات خود را مطرح کنید.

ارتباط ژوپیتر لب با جنگو چیست؟

ژوپیتر لب (Jupyter Lab) یک محیط توسعه تعاملی است که امکان نوشتن و اجرای کد، مشاهده نتایج و مستندسازی را در یک محیط یکپارچه فراهم می‌کند. ترکیب قدرت جنگو با محیط تعاملی ژوپیتر لب می‌تواند تجربه شما از توسعه وب را به‌کلی تغییر دهد.

مزایای استفاده از ژوپیتر لب برای توسعه جنگو چیست؟

• تعامل زنده با کد: می‌توانید کد جنگو را به صورت تکه‌تکه اجرا کنید و نتایج را بلافاصله ببینید.
• مستندسازی همراه با کد: می‌توانید توضیحات، نمودارها و مستندات را همراه با کد در یک نوت‌بوک واحد قرار دهید.
• تجزیه‌وتحلیل داده: اگر پروژه جنگو شما نیاز به تحلیل داده دارد، ژوپیتر لب محیط خوبی برای ترکیب کدهای جنگو با کتابخانه‌های تحلیل‌داده است.
• دیباگ آسان‌تر: می‌توانید متغیرها و وضعیت برنامه را در هر مرحله بررسی کنید.

توسعه جنگو با ژوپیتر لب ابر فردوسی: دلایل و مزایا

سرویس ژوپیتر لب ابر فردوسی، یک فضای ابری حاضر و آماده برای توسعه پروژه‌های پایتون و جنگو است. استفاده از سرویس ما چندین مزیت دارد:

• دسترسی از همه‌جا: می‌توانید از هر دستگاهی با اتصال به اینترنت به پروژه خود دسترسی داشته باشید.
• محیط آماده: نیازی به نصب و پیکربندی پایتون، جنگو و سایر وابستگی‌ها روی سیستم خود ندارید.
• همکاری تیمی: می‌توانید لینک نوت‌بوک‌ها را با اعضای تیم به اشتراک بگذارید و به صورت همزمان روی پروژه کار کنید.
• افزایش منابع: با رشد پروژه، می‌توانیدخیلی راحت منابع سرور خود را افزایش دهید.
• بدون محدویت زمانی: هیچ محدودیتی برای زمان استفاده وجود ندارد.

استفاده از سرویس ژوپیتر لب ابر فردوسی برای توسعه جنگو بسیار ساده است. کافی است در سایت (از این لینک) ثبت‌نام کنید، یک سرور ژوپیتر لب ایجاد کنید و با چند دستور ساده، جنگو را نصب و پروژه خود را آغاز کنید.

جنگو چیست: سخن پایانی ابر فردوسی

جنگو یکی از قدرتمندترین فریم‌ورک‌های وب پایتون است که طراحی‌شده تا توسعه‌دهندگان بتوانند سریع‌تر و امن‌تر به نتیجه برسند. این فریم‌ورک برای طیف گسترده‌ای از پروژه‌های وب مناسب است و با جامعه بزرگ و فعال، مستندات عالی و اکوسیستم غنی پکیج‌ها، یادگیری و استفاده از آن آسان‌تر می‌شود. در این مقاله بررسی کردیم که جنگو چیست و چه کاربردها و مزایایی برای برنامه‌نویسان وب دارد. آن را با مهم‌ترین رقبا مقایسه کردیم و تفاوت‌های آن‌ها را بیان کردیم و منابعی را معرفی کردیم که با آن‌ها می‌توانید این ابزار کاربردی را آموزش بینید.

در نهایت نیز یادآوری می‌کنیم که هنگام انتخاب فریم‌ورک باید به نیازهای نیازهای خاص پروژه، مهارت‌های تیم و اهداف بلندمدت خود توجه کنید. دراین‌صورت، مطالب این مقاله راهنمای خوبی برای شما خواهد بود.

سؤالات متداول برای جنگو چیست؟