firebase چیست و چه زمانی از فایربیس استفاده کنیم؟

Firebase یک پلتفرم توسعه اپلیکیشن تحت وب و موبایل (BaaS – Backend as a Service) است که توسط گوگل ارائه می‌شود و امکان ساخت، مدیریت و گسترش اپلیکیشن‌ها را بدون نیاز به مدیریت سرور فراهم می‌کند. این پلتفرم خدماتی مانند پایگاه داده بی‌درنگ، احراز هویت کاربران، ذخیره‌سازی ابری و ارسال نوتیفیکیشن ارائه می‌دهد و توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا بیشتر روی تجربه کاربری و قابلیت‌های اصلی تمرکز کنند.

فعالیت Firebase از سال ۲۰۱۱ آغاز شد و پس از خریداری توسط گوگل در ۲۰۱۴، به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای توسعه نرم‌افزار تبدیل شده است. نصب آن روی اندروید، iOS و وب با استفاده از SDK بسیار ساده است و توسعه‌دهندگان می‌توانند ظرف چند دقیقه از امکانات آن بهره‌مند شوند.

در این مقاله همه این موارد را به‌همراه کاربردها، مزایا و محدودیت‌های استفاده از فایربیس در ایران را بررسی خواهیم کرد.

کاربرد Firebase

اگر از دیدگاه یک توسعه‌دهنده به قضیه نگاه کنیم، کاربرد اصلی برنامه firebase این است که فاصله میان ایده‌پردازی و انتشار محصول را کوتاه می‌کند.

بک‌اند (Backend) یک اپلیکیشن، شامل دیتابیس، احراز هویت، سرور و منطق سمت سرور است که پیاده‌سازی و نگهداری آن، زمان و هزینه زیادی می‌برد. اگر بخواهیم ساده بگوییم که کاربرد Firebase گوگل چیست؟ فایربیس تمام این زیرساخت پیچیده را برداشته و به‌عنوان یک سرویس آماده در اختیارتان قرار می‌دهد.

• تمرکز بر محصول:

مهم‌ترین کاربرد Firebase این است که توسعه‌دهنده را از درگیری با مدیریت سرور (مثل آپدیت سیستم عامل، پچ‌های امنیتی، مقیاس‌پذیری و بارگذاری ترافیک) آزاد می‌کند. شما وقتتان را صرف نوشتن کدهای بک‌اند تکراری نمی‌کنید، بلکه روی بهبود تجربه کاربری (UX) و ویژگی‌های اصلی اپلیکیشن (Feature) تمرکز می‌کنید.

• پشتیبانی از چرخه عمر کامل:

Firebase فقط یک دیتابیس نیست. این پلتفرم از اولین خط کد تا لحظه نهایی که میلیون‌ها کاربر از اپلیکیشن شما استفاده می‌کنند در کنارتان است. وظیفه آن شامل توسعه، مانیتورینگ (نظارت) و بهینه‌سازی اپلیکیشن است.

• مقیاس‌پذیری آسان (Scalability):

اگر اپلیکیشن شما یک‌شبه وایرال شود و تعداد کاربران آن از ۱۰ به ۱۰۰ هزار نفر برسد، زیرساخت سنتی دچار مشکل می‌شود. اما فایربیس که روی پلتفرم قدرتمند گوگل کلود (Google Cloud) ساخته شده، به‌صورت خودکار و بدون نیاز به دخالت شما، مقیاس‌پذیر است و می‌تواند این حجم ناگهانی ترافیک را تحمل کند.

در نهایت کاربرد Firebase در یک جمله این است: تبدیل ایده‌های توسعه‌دهنده به اپلیکیشن‌های مقیاس‌پذیر و پرسرعت باصرف کمترین زمان و هزینه زیرساخت.

ویژگی‌ها و امکانات Firebase

فایربیس مجموعه‌ای از ابزارهای مجزا نیست؛ یک پلتفرم یکپارچه است که خدمات مختلفی را برای پوشش کامل چرخه عمر اپلیکیشن (توسعه، انتشار و نظارت) ارائه می‌دهد. درک اینکه برنامه firebase چیست، بدون شناخت این اجزای کلیدی ناقص است . این امکانات به سه دسته اصلی (Build, Release, Monitor) تقسیم می‌شوند که ما در اینجا به مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.

۱- پایگاه داده

فایربیس در بخش «Build» (توسعه)، دو نوع پایگاه داده NoSQL ابری و مدیریت‌شده ارائه می‌دهد. انتخاب بین این دو، یکی از تصمیمات مهم اولیه در مراحل راه اندازی Firebase است و کاملاً به نیاز پروژه شما بستگی دارد:

مقاله مرتبط: پایگاه داده (Database) چیست؟ بررسی کامل دیتابیس‌ها

• پایگاه داده بی‌درنگ (Realtime Database):

این اولین دیتابیس فایربیس بود. در واقع یک پایگاه داده غول‌پیکر مبتنی بر ساختار JSON است. مزیت اصلی آن، همگام‌سازی (Sync) داده‌ها به‌صورت آنی (Real-time) و با تأخیر بسیار کم بین تمام کلاینت‌ها (کاربران) است. برای اپلیکیشن‌های چت ساده یا نمایش وضعیت آنلاین/آفلاین که نیاز به همگام‌سازی سریع دارند گزینه‌ای مناسب است

• فایراستور ابری (Cloud Firestore):

این ابزار جدیدتر، پیشرفته‌تر و مقیاس‌پذیرتر فایربیس برای پایگاه داده است^. برخلاف Realtime Database که فقط یک درخت JSON است، Firestore داده‌ها را در قالب اسناد (Documents) و مجموعه‌ها (Collections) سازماندهی می‌کند. این ساختار، امکان ایجاد کوئری‌های (Query) پیچیده‌تر، ساختارهای داده‌ای غنی‌تر و پشتیبانی آفلاین بسیار قوی‌تری (مخصوصاً برای موبایل) را فراهم می‌کند. Firestore برای اکثر اپلیکیشن‌های مدرن و پیچیده، انتخاب ارجح است.

۲- احراز هویت

مدیریت ورود، ثبت‌نام و امنیت کاربران یکی از پردردسرترین و حساس‌ترین بخش‌های توسعه بک‌اند است. Firebase Authentication این فرایند را به‌طور کامل مدیریت کرده و به‌عنوان یک سرویس هویت امن ارائه می‌دهد. این سرویس، SDKهای آماده (کیت‌های توسعه نرم‌افزار) و جریان‌های UI (رابط کاربری) مدیریت‌شده‌ای را برای احراز هویت کاربران با استفاده از روش‌های مختلف فراهم می‌کند.

• ایمیل و رمز عبور
• شماره تلفن (ارسال کد تأیید)
• ورود ازطریق ارائه‌دهندگان هویت محبوب (Social Login) مانند گوگل، فیسبوک، توییتر و گیت‌هاب.

استفاده از این سرویس، بار سنگین مدیریت رمزهای عبور، هش کردن (Hashing)، مدیریت توکن‌ها و امنیت کاربران را از دوش تیم توسعه برمی‌دارد.

۳- ذخیره‌سازی ابری

اپلیکیشن‌ها تقریباً همیشه نیاز به ذخیره‌سازی فایل‌های تولیدشده توسط کاربر (User-Generated Content) مانند تصاویر پروفایل، ویدئوها، فایل‌های صوتی یا اسناد دارند. Cloud Storage فایربیس که بر پایه زیرساخت قدرتمند Google Cloud Storage ساخته شده، ابزاری امن، مقیاس‌پذیر و مقرون‌به‌صرفه برای این منظور است.

این سرویس به شما امکان می‌دهد فایل‌ها را مستقیماً از کلاینت (موبایل یا وب) با امنیت بالا آپلود و دانلود کنید. به لطف یکپارچگی با قوانین امنیتی (Security Rules) فایربیس، می‌توانید به‌طور دقیق کنترل کنید که چه کسی به کدام فایل دسترسی دارد یا چه فایلی را می‌تواند آپلود کند.

سایر امکانات مهم

قدرت واقعی فایربیس زمانی مشخص می‌شود که ابزارهای توسعه (Build) با ابزارهای انتشار و نظارت (Release & Monitor) ترکیب می‌شوند. درک کامل اینکه firebase چیست نیازمند آشنایی با این سرویس‌ها است. جدول زیر به معرفی مختصر و کاربردی مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازد:

نام سرویس	کارکرد اصلی	چرا اهمیت دارد؟
Cloud Messaging (FCM)	ارسال نوتیفیکیشن (Push Notification) و پیام‌های داده‌ای به کاربران در پلتفرم‌های مختلف (اندروید، iOS، وب)	ابزار اصلی برای درگیر کردن مجدد کاربران (User Engagement) و اطلاع‌رسانی‌های آنی
Cloud Functions	اجرای کدهای بک‌اند در یک محیط مدیریت‌شده و بدون سرور (Serverless)	به شما اجازه می‌دهد منطق سمت سرور را در پاسخ به رویدادهای فایربیس (مثل ثبت‌نام کاربر یا آپلود فایل) اجرا کنید، بدون اینکه نیاز به مدیریت سرور داشته باشید.
Hosting	میزبانی سریع، امن و مجهز به CDN (شبکه توزیع محتوا) رایگان برای اپلیکیشن‌های وب، وب‌سایت‌های استاتیک و میکروسرویس‌ها	راه‌اندازی یک وب‌سایت با SSL رایگان و سرعت بارگذاری بسیار بالا درعرض چند دقیقه
Analytics	ابزار تحلیل رفتار کاربر که به‌صورت رایگان و نامحدود (برای ۵۰۰ رویداد مختلف) ارائه می‌شود.	به شما نشان می‌دهد کاربران چگونه از اپلیکیشن شما استفاده می‌کنند تا بتوانید تصمیمات داده‌محور بگیرید.
Crashlytics	گزارش‌دهی لحظه‌ای، هوشمند و اولویت‌بندی‌شده خطاهای اپلیکیشن (Crash Reporting)	به شما کمک می‌کند قبل‌از اینکه کاربران به‌صورت انبوه تحت تأثیر قرار بگیرند، باگ‌ها را پیدا و رفع کنید.
Remote Config	امکان تغییر ظاهر و رفتار اپلیکیشن بدون نیاز به انتشار نسخه جدید در اپ استورها	برای تست A/B، فعال‌سازی تدریجی ویژگی‌ها (Feature Flags) یا تغییر پیام‌های درون‌برنامه‌ای عالی است.

مزایا و معایب Firebase

هیچ پلتفرمی راه‌حل تمام مشکلات نیست و Firebase نیز از این قاعده مستثنا نیست. فایربیس ترکیب مجموعه‌ای از قابلیت‌های قدرتمند و محدودیت‌های قابل‌توجه است. تصمیم‌گیری آگاهانه برای استفاده یا عدم استفاده از آن به درک دقیق این توازن بستگی دارد.

مزایای استفاده از Firebase

مزیت	آنچه به دست می‌آورید	بیشترین فایده برای…
راه‌اندازی سریع	حذف نیاز به پیاده‌سازی و مدیریت سرور بک‌اند	استارتاپ‌ها، نمونه‌سازی سریع (MVP) و پروژه‌های با ددلاین فشرده
مقیاس‌پذیری خودکار	مدیریت خودکار منابع و ترافیک توسط زیرساخت گوگل	اپلیکیشن‌هایی با پتانسیل رشد ناگهانی یا ترافیک غیرقابل پیش‌بینی
پلن رایگان (Spark)	سهمیه قابل‌توجه برای شروع و تست پروژه بدون هزینه	توسعه‌دهندگان فردی، پروژه‌های دانشجویی و فاز تحقیق و توسعه
یکپارچگی اکوسیستم	اتصال آسان به Analytics, Cloud Functions, Google Ads و BigQuery	تیم‌های داده‌محور و مارکتینگ که نیاز به تحلیل رفتار کاربر دارند.
چند پلتفرمی	SDKهای یکپارچه برای وب، اندروید، iOS، فلاتر و یونیتی	تیم‌هایی که می‌خواهند با یک پایگاه کد (Codebase) واحد، خروجی‌های مختلف بگیرند.

دلایل محبوبیت بالای فایربیس به‌خصوص در بین استارتاپ‌ها و تیم‌های توسعه در سرعت و سادگی آن خلاصه می‌شود:

• راه‌اندازی سریع و توسعه همه‌جانبه:

فایربیس بخش عمده‌ای از کارهای تکراری بک‌اند را حذف می‌کند. شما می‌توانید درعرض چند ساعت، یک اپلیکیشن با قابلیت احراز هویت، پایگاه داده و ذخیره‌سازی فایل راه‌اندازی کنید، کاری که در حالت سنتی شاید هفته‌ها طول بکشد.

• مقیاس‌پذیری خودکار (Automatic Scaling):

فایربیس روی زیرساخت عظیم گوگل کلود اجرا می‌شود. این یعنی نیازی نیست نگران مدیریت سرورها، افزایش ترافیک ناگهانی یا load balancing باشید. پلتفرم به‌طور خودکار منابع موردنیاز را تخصیص می‌دهد.

• پلن رایگان با امکانات بالا (Spark Plan):

پلن رایگان فایربیس فقط یک دوره آزمایشی نیست؛ سهمیه‌های (Quota) خوبی برای اکثر سرویس‌ها (مانند Firestore، Authentication و Hosting) ارائه می‌دهد که برای ساخت، آزمایش و حتی راه‌اندازی محصولات اولیه (MVP) کاملاً کافی است.

• یکپارچگی با اکوسیستم گوگل:

فایربیس به‌خوبی با سایر ابزارهای گوگل مانند Google Analytics, Google Ads, BigQuery و Google Cloud Platform یکپارچه می‌شود. این موضوع تحلیل داده‌ها و بازاریابی را بسیار آسان‌تر می‌کند.

• پشتیبانی چند پلتفرمی (Cross-Platform):

فایربیس SDKهای واحدی برای پلتفرم‌های مختلف (iOS, Android, Web, Flutter, React Native, Unity) ارائه می‌دهد. شما می‌توانید با یک بک‌اند واحد، تمام پلتفرم‌های خود را مدیریت کنید.

معایب و محدودیت‌های Firebase

محدودیت	آنچه از دست می‌دهید	پیامد احتمالی (ریسک پروژه)
وابستگی به فروشنده	معماری و APIهای اختصاصی گوگل؛ عدم استاندارد باز	هزینه و پیچیدگی بسیار بالا برای مهاجرت به پلتفرم دیگر در آینده
محدودیت‌های NoSQL	عدم پشتیبانی بومی از کوئری‌های رابطه‌ای (JOINs)	پیچیدگی در مدل‌سازی داده‌های بسیار مرتبط (مانند شبکه‌های اجتماعی پیچیده)
هزینه‌های غیرقابل پیش‌بینی	مدل قیمت‌گذاری (Pay-as-you-go) براساس تعداد Read/Write/Delete	یک کوئری بهینه‌نشده یا حمله DDoS می‌تواند منجر به صورتحساب سنگین شود.
نبود Full-text Search بومی	Firestore برای جستجوی متنی پیشرفته طراحی نشده است.	نیاز به همگام‌سازی داده‌ها با سرویس‌های ثالث (مثل Algolia) و افزایش پیچیدگی
محدودیت دسترسی در ایران	تحریم‌ها و مسدود بودن IPهای گوگل کلود	تجربه کاربری (UX) ضعیف برای کاربران داخل ایران (نیاز به VPN) و چالش در دسترسی

اما پاسخ به سؤال firebase چیست بدون بررسی چالش‌های آن کامل نیست. استفاده از این پلتفرم -به‌خصوص برای پروژه‌های بلندمدت و بزرگ- می‌تواند هزینه‌بر باشد:

• وابستگی به فروشنده (Vendor Lock-in):

این بزرگترین ریسک است. وقتی کل معماری اپلیکیشن خود را براساس سرویس‌های فایربیس بنا می‌کنید، مهاجرت به پلتفرمی دیگر (مثلاً یک سرور ابری اختصاصی یا ارائه‌دهنده دیگر) در آینده، بسیار دشوار، زمان‌بر و پرهزینه خواهد بود.

• محدودیت‌های پایگاه داده NoSQL:

فایربیس (Firestore و Realtime DB) برپایه NoSQL است. این مدل برای کوئری‌های پیچیده (Complex Queries)، روابط چندبه‌چند (Many-to-Many relationships) یا JOINهای سنگین که در دیتابیس‌های رابطه‌ای (SQL) رایج هستند طراحی نشده است.

• هزینه‌های غیرقابل پیش‌بینی در مقیاس بزرگ:

اگرچه پلن رایگان عالی است، اما پلن پولی (Blaze) براساس میزان مصرف (Pay-as-you-go) محاسبه می‌شود. یک کوئری بد، یک حلقه بی‌نهایت یا افزایش ناگهانی ترافیک می‌تواند در پایان ماه، صورتحساب سنگینی برای شما ایجاد کند.

• عدم پشتیبانی از Full-text Search:

پایگاه‌های داده فایربیس به‌صورت بومی از جستجوی متنی کامل (Full-text Search) پشتیبانی نمی‌کنند. برای این کار، باید از سرویس‌های ثالث مانند Algolia یا ElasticSearch استفاده کنید که پیچیدگی پروژه را افزایش می‌دهد.

• محدودیت استفاده از فایربیس در ایران:

این مهم‌ترین چالش برای توسعه‌دهندگان ایرانی است. به‌دلیل تحریم‌ها، دسترسی به سرویس‌های فایربیس (که روی پلتفرم گوگل کلود هستند) از داخل ایران مسدود و ناپایدار است^. کاربران و توسعه‌دهندگان ایرانی برای استفاده از اپلیکیشن‌های مبتنی بر فایربیس، نیازمند ابزارهای تغییر IP هستند که این موضوع تجربه کاربری را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد.

موارد استفاده و کاربردهای Firebase

فکر می‌کنید دلیل محبوبیت firebase چیست؟ صرفاً به‌دلیل امکانات آن است؟ باید گفت که علاوه‌بر آن به‌دلیل توانایی‌اش در ارائه راهکارهای آماده برای سناریوهای رایج و چالش‌برانگیز توسعه است. Firebase برای هر اپلیکیشنی که نیاز به مقیاس‌پذیری سریع، همگام‌سازی لحظه‌ای داده‌ها یا سادگی در راه‌اندازی بک‌اند دارد، یک گزینه مناسب به‌حساب می‌آید:

1. اپلیکیشن‌های چت و پیام‌رسان:

انتقال آنی پیام در این اپلیکیشن‌ها بیشترین اهمیت را دارد. Firebase با استفاده از Realtime Database و Cloud Firestore، این همگام‌سازی لحظه‌ای (Real-time) را با تأخیر بسیار کم فراهم می‌کند. همچنین Firebase Cloud Messaging (FCM) مسئولیت ارسال نوتیفیکیشن‌ها را برعهده دارد.

2. شبکه‌های اجتماعی و فیدهای محتوایی:

این برنامه‌ها نیازمند مدیریت حجم عظیمی از داده‌های تولیدی توسط کاربر (مانند عکس و ویدئو) هستند که Cloud Storage فایربیس این حجم را به آسانی مدیریت می‌کند. از طرفی، Cloud Functions می‌توانند منطق پیچیده‌ای مانند فیلترکردن محتوای نامناسب، تولید پیش‌نمایش یا ایجاد اعلان‌های خاص را به‌صورت Serverless اجرا کنند.

MVP و پروتوتایپ‌سازی سریع:

همان‌طورکه اشاره داشتیم، مهم‌ترین کاربرد استراتژیک Firebase برای استارتاپ‌ها، ساخت نسخه اولیه محصول (MVP) با سرعت نور است. فایربیس به تیم‌ها اجازه می‌دهد ظرف چند روز به‌جای چند ماه، یک محصول با احراز هویت و دیتابیس آماده را به بازار عرضه کنند تا فیدبک‌های اولیه را جمع‌آوری کنند.

تجارت الکترونیک و شخصی‌سازی:

Firebase Analytics برای تحلیل دقیق رفتار کاربران و ردیابی قیف خرید در فروشگاه‌های آنلاین بسیار حیاتی است. همچنین با Remote Config می‌توان بدون نیاز به آپدیت جدید اپلیکیشن، نرخ‌ها یا تبلیغات خاصی را برای گروه‌های هدف مشخص (مانند تست A/B) تغییر داد.

بازی‌های موبایل و آنلاین:

در بازی‌هایی که نیاز به لیدربوردهای لحظه‌ای، ذخیره وضعیت بازیکن (Player State) یا منطق سمت سرور برای جلوگیری از تقلب دارند، Firebase می‌تواند نقش بک‌اند سبک را بازی کند.

نصب و راه‌اندازی Firebase

فرایند نصب firebase در هر پلتفرمی (اندروید، iOS یا وب) شامل دو گام اصلی است: اتصال پروژه به کنسول فایربیس و افزودن کیت توسعه نرم‌افزار (SDK) به کدهای پروژه شما.

پیش‌نیازهای نصب فایربیس

قبل‌از شروع کار، چند ابزار اصلی باید در دسترس باشند:

• حساب گوگل: فایربیس یک سرویس گوگل است؛ بنابراین داشتن یک حساب فعال گوگل برای دسترسی به Firebase Console و مدیریت پروژه‌ها ضروری است.
• نصب Node.js: به‌خصوص اگر قصد استفاده از Cloud Functions یا کار با پروژه‌های وب مدرن را دارید، نیاز به Node.js دارید تا بتوانید Firebase CLI (ابزار خط فرمان فایربیس) را نصب و استفاده کنید.
• IDE و SDK مناسب: شما به محیط توسعه اختصاصی هر پلتفرم (مانند Android Studio یا Xcode) و کیت‌های توسعه نرم‌افزاری متناسب با آن (مثلاً جاوا/کاتلین برای اندروید یا Swift برای iOS) نیاز دارید.

نصب Firebase در Android

راه‌اندازی Firebase در اندروید شامل دانلود یک فایل پیکربندی از کنسول فایربیس و سپس تنظیم فایل‌های Gradle است.

دانلود firebase (فایل پیکربندی)

1. ثبت پروژه: در Firebase Console، پروژه جدیدی ایجاد کرده و نام پکیج (Package Name) اپلیکیشن اندرویدی خود را وارد کنید.
2. دریافت google-services.json: فایربیس یک فایل با نام google-services.json برای شما تولید می‌کند. این فایل حاوی تمام کلیدها، شناسه‌ها و تنظیمات مربوط به پروژه شما در فایربیس است.
3. قرار دادن در دایرکتوری پروژه: این فایل را در دایرکتوری روت app/ (ماژول اپلیکیشن) پروژه اندروید خود قرار دهید.

اضافه کردن وابستگی‌ها

در این مرحله، باید پروژه را ازطریق فایل‌های build.gradle به Firebase متصل کنیم:

1. به‌روزرسانی build.gradle سطح پروژه (Project-Level): مسیر پلاگین Google Services را در این فایل اضافه کنید:

// file: build.gradle (Project)
buildscript {
    // ...
    dependencies {
        //...
        classpath 'com.google.gms:google-services:4.4.1' // <--- این خط
    }
}

2. افزودن Firebase SDK به build.gradle سطح اپلیکیشن (App-Level): پلاگین google-services را اعمال کرده و وابستگی‌های SDK موردنیاز (مثلاً برای Analytics) را اضافه کنید:

// file: build.gradle (Module: app)
// ...
apply plugin: 'com.android.application'
apply plugin: 'com.google.gms.google-services' // <--- این خط

dependencies {
    // ...
    // افزودن SDK برای Firebase Analytics و BOM (Bill of Materials)
    implementation(platform('com.google.firebase:firebase-bom:33.0.0'))
    implementation 'com.google.firebase:firebase-analytics' // <--- وابستگی‌ها
}

نصب Firebase در iOS

در iOS معمولاً از CocoaPods یا Swift Package Manager (SPM) برای مدیریت وابستگی‌ها استفاده می‌شود و فایل پیکربندی آن plist است.

1. دانلود فایل پیکربندی: مشابه اندروید، فایل GoogleService-Info.plist را از کنسول فایربیس دانلود کرده و آن را به پروژه Xcode خود اضافه کنید.
2. افزودن Firebase SDK با CocoaPods: با اضافه کردن وابستگی موردنظر به فایل Podfile و اجرای دستور pod install، کیت‌های توسعه به پروژه اضافه می‌شوند:

# file: Podfile
# ...
target 'YourProjectName' do
  # افزودن فایربیس Analytics
  pod 'Firebase/Analytics'
  # افزودن ماژول مورد نیاز دیگر (مثلاً Authentication)
  pod 'Firebase/Auth'
end

3. مقداردهی اولیه (Initialization): در فایل AppDelegate (یا فایل مشابه در SwiftUI) فایربیس را مقداردهی کنید:

import Firebase
// ...
func application(_ application: UIApplication, didFinishLaunchingWithOptions launchOptions: [UIApplication.LaunchOptionsKey: Any]?) -> Bool {
  FirebaseApp.configure() // <--- مقداردهی اولیه
  return true
}

نصب Firebase در Web

دانلود فایربیس و نصب آن برای وب ساده‌ترین فرایند را دارد و با استفاده از NPM (برای فریم‌ورک‌ها) یا CDN (برای وب‌سایت‌های ساده) انجام می‌شود.

۱- افزودن Firebase SDK:

• روش NPM (روش پیشرفته): برای فریم‌ورک‌های مانند React یا Vue:

npm install firebase

• روش CDN (روش سنتی): افزودن تگ <script> در فایل HTML^:

<script src="https://www.gstatic.com/firebasejs/10.12.2/firebase-app.js"></script>
<script src="https://www.gstatic.com/firebasejs/10.12.2/firebase-analytics.js"></script>

2. مقداردهی اولیه Firebase (Initialization): پس‌از افزودن SDK، باید فایربیس را با شیء پیکربندی منحصربه‌فرد پروژه خود مقداردهی کنید.

// کد مقداردهی اولیه در یک تگ <script> یا فایل js
const firebaseConfig = {
  apiKey: "YOUR_API_KEY",
  authDomain: "your-project.firebaseapp.com",
  // ... سایر تنظیمات
  appId: "YOUR_APP_ID"
};

// مقداردهی اولیه
const app = firebase.initializeApp(firebaseConfig);
const analytics = getAnalytics(app); // استفاده از ماژول

چه زمانی از Firebase استفاده نکنیم؟

با وجود تمام مزایایی که از firebase چیست تا الان بیان کردیم، موقعیت‌هایی وجود دارد که فایربیس نه‌تنها بهترین انتخاب نیست، بلکه می‌تواند مانع پیشرفت پروژه شود. شناخت این خطوط قرمز برای یک توسعه‌دهنده باتجربه حیاتی است:

۱- پروژه‌های با داده‌های پیچیده رابطه‌ای:

اگر مدل داده‌های شما نیازمند روابط پیچیده، تراکنش‌های سنگین (Transactions) یا کوئری‌های رابطه‌ای مکرر (SQL JOINs) است، محدودیت‌های پایگاه داده NoSQL فایربیس شما را وادار به راه‌حل‌های ناکارآمد می‌کند. در این حالت، یک پایگاه داده رابطه‌ای (مانند PostgreSQL یا MySQL) که روی یک سرور ابری اختصاصی نصب شده ایدئال است.

2- نیاز به کنترل کامل بک‌اند:

اگر به‌دلیل مسائل امنیتی، عملکردی یا استفاده از زبان‌ها و فریم‌ورک‌های خاص، نیازمند کنترل کامل روی سرور، سیستم عامل، دسترسی به ریشه (Root) و شبکه هستید، فایربیس (که یک محیط مدیریت‌شده است) مناسب نیست و به Self-hosting روی یک سرور نیاز دارید.

3- محدودیت‌های جغرافیایی:

شاید مهم‌ترین چالش برای پروژه‌های داخلی، محدودیت دسترسی در ایران است. ازآنجایی‌که زیرساخت فایربیس روی Google Cloud قرار دارد، دسترسی به آن اغلب ناپایدار و مشمول تحریم‌هاست. این موضوع تضمین پایداری و کیفیت خدمات (QoS) برای کاربران داخل کشور را غیرممکن می‌کند.

معرفی بهترین جایگزین برای فایربیس

هنگامی که پروژه‌ای فراتر از MVP رشد می‌کند یا با محدودیت‌های جغرافیایی روبرو است، نیاز به جابه‌جایی از مدل BaaS فایربیس به یک زیرساخت انعطاف‌پذیرتر ایجاد می‌شود. در این شرایط، استفاده از سرور ابری اختصاصی منطقی‌ترین اقدام ممکن است:

مزایای آن:

• سرور ابری کنترل کامل سیستم عامل، شبکه و نرم‌افزار را در اختیار شما قرار می‌دهد.
• برخلاف محدودیت‌های Firebase، با استفاده از سرور ابری می‌توانید بدون نگرانی از تحریم‌ها، سرویسی پایدار و پرسرعت به کاربران داخلی ارائه دهید.
• شما انعطاف‌پذیری لازم برای انتخاب هر دیتابیس (SQL یا NoSQL)، هر زبان برنامه‌نویسی و هر پیکربندی امنیتی دلخواه را خواهید داشت.

ابر فردوسی با ارائه یکی از مجهزترین سرور ابری در ایران شما از وابستگی به هرگونه زیرساخت خارجی خلاص می‌کند و علاوه‌بر آن مزایای زیر را برای شما دارد:

• کنترل مطلق بر سیستم عامل و نرم‌افزارها
• عدم وابستگی به سرویس‌های تحریمی خارجی
• انعطاف‌پذیری کامل در انتخاب پایگاه داده
• مناسب برای پروژه‌های بزرگ و دیتای حساس
• انعطاف‌پذیر و قابلیت تغییر منابع براساس نیاز پروژه
• پرداخت هزینه فقط به‌اندازه میزان استفاده از سرور

برای شروع کار با سرور ابری فردوسی، ۱۰۰ هزارتومان اعتبار رایگان نیز دارید که به‌محض ثبت‌نام در حساب شما شارژ می‌شود و می‌توانید برای تست سرویس‌ها از آن استفاده کنید.

جمع‌بندی

Firebase یک پلتفرم توسعه‌دهنده-محور و بسیار قدرتمند است که به‌طور قطع فرایند ساخت اپلیکیشن‌های موبایل و وب را متحول کرده است. در این مقاله دیدیم که firebase چیست و نصب فایربیس و شروع کار با آن چقدر ساده است و چگونه مجموعه‌ای از ابزارهای یکپارچه (از احراز هویت و پایگاه داده گرفته تا Analytics) را ارائه می‌دهد.

قدرت فایربیس در سرعت ساخت MVP و مقیاس‌پذیری خودکار است، اما این مزایا با ریسک‌هایی مانند وابستگی به گوگل و هزینه‌های بالا در مقیاس بزرگ همراه می‌شوند. به‌خصوص برای پروژه‌هایی که داده‌های رابطه‌ای پیچیده دارند یا باید پایداری و دسترسی داخلی را در اولویت قرار دهند، یک زیرساخت اختصاصی مانند سرور ابری گزینه مطمئن‌تر و منعطف‌تری خواهد بود.

در نهایت، انتخاب بین Firebase و سرور ابری به ماهیت پروژه شما بستگی دارد. حالا که با تمام جنبه‌های فنی و استراتژیک آن آشنا شدید، وقت آن است که تجربه خود را با ما به اشتراک بگذارید. منتظر نظرات شما هستیم.

منابع:
Firebase | geeksforgeeks | devopsschool | back4app | stackoverflow | medium

سؤالات متداول